‘Beklenen görüşme’ TL’ye yaradı

Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump'ın G20 zirvesinde yaptığı görüşme sonrası yapılan açıklamaların piyasaları rahatlatmasıyla dolar/TL'de düşüş dün gün boyu sürerken; BIST-100'deki yükseliş ise yüzde 3'ü aştı. Geride bıraktığımız cuma 5,7875 seviyesinden kapanan dolar/TL paritesi, dün sabah saatlerinde 5,70'li seviyelerdeyken, gün içinde düşüşünü sürdürerek 5,63 seviyesine kadar geriledikten sonra 16:27 itibarıyla 5,6360/5,6400 Türk lirası (TL) seviyesinde bulunuyordu. Aynı saatte sepet bazında TL de 6,0147/6,0182; Euro/TL kuru ise 6,3929/6,3969 seviyesindeydi. Bütün bu gelişmelerin KKTC serbest piyasalarına yansıması ise olumlu oldu ve Kuzey Kıbrıs’ta dün Amerikan doları5,6621; euro6,4165; İngiliz sterlini ise 7,1692 TL’den fiyatlandı.

Piyasalarda dün neler yaşandı?

TL varlıklarındaki alımlar BIST-100'de de kendini gösterirken, endeks dün 16:29'da yüzde 3.35 yükselişle 99,716 puanda hareket ediyordu. Bankacılık endeksi de aynı saatte yüzde 6.64 yükselişteydi.Analistler, bankalardaki yükselişte aralarında EBRD ve Dünya Bankası'ndan katılımcıların da olduğu ve Borsa İstanbul'da düzenlenen sorunlu kredilerle ilgili çalıştayın da ciddi anlamda etkili olduğunu belirtirken; bu konuda henüz bir gelişme olmasa da haberin bankalardaki alımı tetiklediğini ifade etti.

Erdoğan-Trump görüşmesi

Türkiye içi piyasalar için iki ana risk kaynağından biri olan İstanbul seçiminin geçen hafta geride kalmasının ardından piyasaların dikkati tekrar ABD-Türkiye ilişkilerinin seyrine ve hafta sonunda Japonya'da yapılan G20 zirvesi kapsamında Erdoğan-Trump görüşmesine odaklanmıştı.

Gerçekleşen görüşmede Trump'ın Türkiye'ye Rus yapımı S-400 hava savunma sistemi alım kararı konusunda adil davranılmadığını söylemesinin ardından Erdoğan, ABD'nin S-400 nedeniyle Ankara'ya yaptırımlar getirmeyi planlamadığını belirtti.

Erdoğan, S-400'lerin temmuz periyodunun ilk yarısında teslim edileceğini ve Trump'tan hiçbir yaptırım olmayacağını doğrudan duyduğunu söyledi. Erdoğan ile görüşmesi öncesinde ABD'nin Türkiye'ye yaptırım uygulayıp uygulamayacağı sorulduğunda Trump, konunun ele alındığını ancak bunun "iki yönlü bir yol" olduğunu ve iki tarafın da "farklı çözümleri" değerlendirdiğini söyledi. Görüşme sonrası yaptığı açıklamada "Öyle zannediyorum ki sıkıntı olmadan bu süreci aşacağız" diyen Erdoğan, ayrıca "Halkbank konusunun kısa sürede çözüleceğini ümit ediyoruz" dedi. NATO müttefiki ABD ve Türkiye, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 satın alma planları nedeniyle aylardır anlaşmazlık yaşıyor. Türkiye, Rusya'dan askeri ekipman alması halinde CAATSA adı verilen 2017 tarihli kanun kapsamında yaptırımlara maruz kalabilecek. Ayrıca Türk savunma sanayi şirketlerine de yaptırım uygulanabileceği gibi Türkiye'nin ortağı olduğu F-35 savaş uçağı programından çıkarılması da söz konusu olabilir.

İran yaptırımları ve Hakan Atilla

Medyada geçen hafta yer alan habere göre ABD'deki İran yaptırımları davasında suçlu bulunan Halk Bankası eski Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla, 19 Temmuz'da tahliye edilecek. Habere göre, daha önce tahliye tarihi 25 Temmuz olarak açıklanan Atilla, "iyi hal yasası nedeniyle" erken tahliye edilecek. Buna göre Atilla, 19 Temmuz'da serbest kalacak. Yatırım uzmanları, "Trump'ın açıklamaları oldukça pozitif olsa da işler sadece başkan tarafında bitmiyor, ABD kongresinde hala Türkiye ile ilgili bekleyen bir yaptırım tasarısı var. Dolayısıyla belirsizlik devam ediyor ancak piyasa bu hafta sonundan duymak istediğini aldı.

ABD ve Çin arasında ticaret görüşmelerinin tekrar başlayacak olmasının etkisiyle Türkiye dışında da olumlu bir hava var. Bütün bu unsurlar değerlendirildiğinde, TL cinsi varlıklar için pozitif bir hafta olacaktır" ifadeleriyle, söz konusu gelişmeleri yorumladı. “Kıbrıs sondajı ikinci bir belirsizlik” Öte yandan, uzmanlar, "ABD tarafından gelecek haberleri izlemeye devam edeceğiz.

Seçim riski bitti, ABD konusunda ciddi yol kat edildi, şu an Türkiye için bir felaket senaryosu yok gibi ancak halen belirsizlik var zira her şey Trump'ın elinde değil. Diğer taraftan, Doğu Akdeniz'deki gelişmeler de yeni bir belirsizlik maddesi olmaya aday. Uzun zamandır bir miktar S400 gölgesinde kalan bir tansiyon var" diye konuştu ve Kıbrıs’taki sıcak gelişmelerin, Türkiye-ABD ilişkilerinde yeni bir belirsizlik unsuru olduğunu savundu. Türkiye, ikinci sondaj gemisini doğalgaz ve petrol aramak üzere üç ay süreyle Kıbrıs'ın doğu açıklarına gönderirken; kendi kıta sahanlığı ve KKTC'nin ruhsat alanlarında arama çalışmalarını kesintisiz sürdüreceğini açıkladı.Son yıllarda büyük doğalgaz yataklarının keşfedildiği Doğu Akdeniz'de Türkiye'nin ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin egemenlik alanları birbiriyle çelişiyor. Türkiye'nin ikinci bir sondaj gemisini ada açıklarına göndermesi Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Avrupa Birliği arasındaki gerilimi artırabilir.