Bir Duygusal Şiddet Biçimi Olarak Sözlü İstismar ve Sağlığa Zararları

Bir insanı sözlü olarak istismar ettiğinizde o insanda anksiyeteye ya da uzun vadede travmaya yol açabileceğinizi biliyor muydunuz? Belki de sizin başınıza geldi, ya da bir tanıdığınızın? Fiziksel istismar ya da cinsel istismar kadar belirtileri net olmasa da ve tanı koyması diğerlerine göre zor olsa da her gün hepimizin birbirimize uyguladığı bir şiddet türü sözlü / zihinsel istismar. Karşınızdaki insanın öz güvenini yıkmaya, moralini bozmaya, kendini kötü hissettirmeye çalışmak olarak tanımladığımızda sözlü istismarı, eminiz ki aklınıza biri veya birileri geldi. Peki ya sözlü istismarın iş yerinizde veya ilişkinizde, hatta aile arasında bile yaşanabileceğini, yakın veya uzak bütün ilişkilerinizi, günlük hayatınızı etkileyebileceğini, strese, kaygı bozukluklarına yol açabileceğini söylesek? Çünkü bilim insanlarına göre anksiyete ile uzun vadeli maruz kalınan sözlü istismar arasında güçlü bir bağlantı var. Sözlü istismar a maruz kalmanın getirdiği kronik stres ve travma uzun vadede aralarında kaygı bozukluğunun da yer aldığı birçok zihinsel hastalığa yol açabiliyor. Çok ciddi sonuçları olmasına rağmen birçok kişi sözlü istismarın ciddi olumsuz etkilerini göz ardı etse de zararları aslında fiziksel istismarla aynı düzeyde. İnsanlar sürekli bağırılmaktan, aşağılanmaktan ve saygı görememekten dolayı ciddi zararlar görebilirler. Bilim insanlarına göre internetle hayatımıza giren çevrimiçi zorbalık ve gerçek hayatta karşılaştığımız sözlü istismar insan beyninin her iki yarım küresini de etkilediği için çok sayıda sağlık sorununa yol açabilir.

Sözlü İstismar Nedir?

Yazar Sherri Gordon’a göre “Sözlü istismar, fiziksel istismar ve cinsel istismar gibi diğer istismar ve zorbalık biçimleri kadar net tanımlanamayabilir. Ama bu, onu daha az gerçek yapmaz. Sözlü istismar, bir insanın duygusal olarak zarar görmesine neden olabilecek bir tür sözel etkileşimi içerir. Örneğin, birisi bütünüyle eleştirel davranıyorsa, öfkeyle hareket ediyor ve karşısındakini kontrol altına almaya yönelik kelimeler kullanıyorsa, bu sözlü istismardır. Sözlü istismar geride kendini sorgulayan bir mağdur bırakır. Sözlü istismar kurbanları çoğunlukla kendini yetersiz, aptal ve değersiz hissederler. Sonuçta bunu onlara sürekli söyleyen birisi var karşılarında.”

İlişkilerde Sözlü İstismar

“Eğer ikili ilişkilerde sözlü istismar söz konusuysa bu durum özellikle kafa karıştırıcı olabilir. Çünkü ilişkide istismarcı her zaman istismarcı değildir ve sevgi dolu ve nazik olduğunda tüm olumsuz davranışlarını unutturabilir. Sonuç olarak mağdur sözlü istismarı görmezden gelir veya istismarcısı adına stres, zor bir dönemden geçiyor olmak gibi bahaneler üretmeye başlar.”

Sözlü İstismar Nelere Yol Açabilir?

Sözlü istismar uzun vadede;
• Kaygı bozukluğu
• Depresyon
• İntihara meyillilik
• PTSD – Travma sonrası stres bozukluğu
• Kronikleşen ağrılar
• Migren
• Yeme bozuklukları
• Sindirim sorunları
gibi problemlere, kısa vadede ise;
• Fazla düşünme
• Kararsızlık
• Hevessizlik ve öz güven sorunlarına
yol açabilir.

İstismarcıyı Nasıl Tanırız?

Sözlü istismar kendini çeşitli şekillerde belli eder. Şimdi listeleyeceğimiz özellikleri gördüğünüzde karşınızda bir istismarcı olduğundan net bir şekilde emin olabilirsiniz.

1. Moral Bozucu Olurlar

İstismarcılar her zaman durumun ve ortamın kontrolünü elinde bulundurmalıdırlar. Mutsuzlukla beslendikleri için kendinizi en iyi hissettiğiniz anlarda moralinizi bozmak için ellerinden geleni yapmaktan çekinmezler.

2. İsimler Takarlar

Birisine hoşlanmadığı şekilde seslenmek, isimler takmak o insanı manipüle etmenin ve zarar vermenin yollarından biridir.

3. Her Zaman Haklıdırlar

Bir istismarcı, kendisini her zaman haklı gördüğü için asla özü dilemez veya davranışları hakkında tartışmaya girmez.

4. Başkalarını Suçlarlar

Kendilerini yeterince iyi gösterebilmek ve karşısındaki insana kendini suçlu hissettirmek için srekli başkalarını suçlarlar.

5. Acımasız Şakalar Yaparlar

Rızası ve izni olmadan yapılan acımasız şakalar etkilenen insanlara zarar verebilir.

6. İlgi Alanlarını Aşağılarlar

İnsanlara kendilerini değersiz hissettirmek istismarcıların beslenme kaynaklarından. Bu yüzden ilgi alanlarınıza, hobilerinize saldırmaktan çekinmezler hatta yalan bile söyleyebilirler.

7. Saygısızdırlar

Başka insanlara asla saygı göstermezler ve insanlara kendilerini boş ve yararsız hissettirebilmek için başkalarının yaptığı hiçbir şeyi takdir etmezler.

8. Kapalı Kapıların Arkasında İstismar Ederler

İstismarcılar kurbanlarını kimsenin görmediği yerlerde, kapalı kapılar ardında eziyet ederler. Okul, iş yeri veya ev, heryerde karşımıza çıkabilecek olan sözlü istismar ciddi travmalara yol açabilir.

Mağdurlar Kendilerini Soyutluyor

İstismara uğrayan insanlar çoğunlukla kendilerini korumak adına sosyalleşmekten kaçınıyor. Kendilerine güvenmedikleri için başka insanların yanında endişeli, rahatsız olabiliyorlar. Kendinizde veya tanıdığınızda bunu fark ettiğiniz takdirde yardımcı olabilmek için elinizden geleni yapmanızda fayda var.