BM'den dünya liderlerine 'iklim seferberliği' talebi

Dünyada en fazla karbon salınımında bulunan ülkelerden biri olan ABD ve gezegenin akciğerleri Amazon ormanlarının büyük bir kısmına ev sahipliği yapan Brezilya'da mevcut yönetimler küresel ısınmayı inkar ederken, Birleşmiş Milletler (BM), bu yıl dünya liderlerinin bir araya geleceği 74. Genel Kurul Görüşmeleri'nde önceliğini iklim değişikliği olarak belirledi ve alarm zilleri eşliğinde seferberlik talep etti.

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, 21-23 Eylül'de devlet ve hükümet başkanları, gençler, öğrenciler ve sivil toplum temsilcilerinin katılacağı İklim Zirvesi düzenleyecek.

BM verilerine göre, birçok ülkenin Paris İklim Anlaşması kapsamında yaptığı beyanlar küresel ısınmayı 2030 itibarıyla 1,5 derecenin altında tutmaya yetmiyor. Bu hedefin karşılanabilmesi için 2030'a kadar karbon salınımının yüzde 45 azaltılması, 2050'ye kadar ise sıfıra indirilmesi gerekiyor.

Küresel ısınmayı ''iklim krizi'' olarak tanımlayan ve bir an önce harekete geçilmezse ''iklim değişikliğinin her yıl 7 milyon kişinin ölümüne neden olacağı'' uyarısında bulunan Guterres, 2015'te varılan Paris İklim Anlaşması'nda belirlenen küresel sıcaklık artışını yüzyıl sonuna kadar 2 santigrat derecenin altında tutma hedefine ulaşılabilmesi için liderlerden zirveye ''süslü konuşmalarla değil somut planlarla'' gelmesini bekliyor.

Üç gün sürecek zirvenin ilk günü iklim değişikliği konusunda seslerini duyurmak isteyen gençleri bir araya getirecek, 23 Eylül Pazartesi ise dünya liderleri zirveye katılacak.

İklim değişikliğini inkar eden ve Paris İklim Anlaşması'ndan çekilen ABD Başkanı Donald Trump ise zirveye katılmayacak.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Kanada Başbakanı Justin Trudeau ve Almanya, Katar, Çin gibi 63 ülkeden devlet ve hükümet başkanları iklim değişikliğine karşı ülkelerinin yeni taahhütlerini açıklayacak.

Zirvede, BM Genel Sekreter Yardımcısı Amina Mohammed'in tanımlamasıyla, ''sadece en cesur ve dönüştürücü eylem planları'' açıklayacak ve somut adımlar atacak ülkeler 3'er dakikalık sunumlar yapacak, taahhütte bulunmayan ülkeler ise zirvede söz hakkı alamayacak.

İkim Zirvesi'nden bir gün önceyse 2018'de İsveç Parlamentosu önünde başlattığı "Fridays For Future" adlı oturma eylemleriyle iklim değişimine karşı yapılan öğrenci eylemlerinin sembolü haline gelen 16 yaşındaki iklim aktivisti Greta Thunberg'in de aralarında olacağı 1 milyondan fazla öğrenci, iklim grevi yapacak.

Thunberg, İngiltere'den açıldığı sıfır karbondioksit salınımlı yelkenliyle Atlantik Okyanusu'nu geçerek geldiği New York'ta BM İklim Zirvesi'ne de katılacak.

Dünya Ekonomik Forumu'nun verilerine göre, dünyada en fazla sera gazı üreten 10 ülke sırasıyla Çin, ABD, Hindistan, Rusya, Japonya, Almanya, Suudi Arabistan, Güney Kore ve Kanada.

Çin yüzde 27,2, ABD ise yüzde 14,6 ile dünyadaki sera gazı oranının yüzde 40'ından fazlasını üretiyor.

PARİS İKLİM ANLAŞMASI

Aralık 2015'te imzalanan ve 4 Kasım 2016'da yürürlüğe giren Paris İklim Anlaşması'nı şimdiye kadar anlaşmaya taraf 197 ülkeden 185'i onayladı.

Anlaşmayla 21'inci yüzyılın ikinci yarısında net sıfır emisyona ulaşılması ve küresel ortalama sıcaklık artış limitinin yüzyılın sonuna kadar 1,5 ile 2 derece arasında sınırlandırılması hedefleniyor.

Türkiye, Paris Anlaşması'nı Nisan 2016'da New York’ta düzenlenen Yüksek Düzeyli İmza Töreni'nde 175 ülke temsilcisiyle imzaladı.

Öte yandan Paris İklim Anlaşması Türkiye dahil 12 ülkede hala yürürlüğe girmedi. Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için taraf ülkelerin parlamentoları tarafından onaylanması gerekiyor.