© Kıbrıs Haber Sitesi 2023

DÜNYADA 2017 BÖYLE GEÇTİ

 Savaşlar, çatışmalar, siyasi krizler, terör saldırıları, kazalar ve doğal afetler, 2017'de de dünya gündemini meşgul etti.

Suriye'de 6. yılını dolduran iç savaş, Myanmar ordusunun operasyonlarıyla yerlerinden olan yüz binlerce Arakanlı Müslüman, Kuzey Kore'nin nükleer denemeleri, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin göçmenleri ve Müslümanları hedef alan politikaları, Venezuela'daki ekonomik kriz ve yönetim karşıtı gösteriler, Güney Kore'deki siyasi nüfuz skandalı 2017'ye damgasını vuran olaylar arasında ilk sıralarda yer aldı.

Yıl boyunca Almanya, Fransa, Güney Kore, Japonya ve İran dahil birçok ülkede seçimler yapıldı. Almanya'daki seçimleri Başbakan Angela Merkel liderliğindeki Hristiyan Demokrat Parti kazanırken Fransa’da cumhurbaşkanlığı koltuğuna 39 yaşındaki Emmanuel Macron oturdu. Güney Kore'de Devlet Başkanı Park Geun Hye'nin görevden alınmasıyla sonuçlanan siyasi nüfuz ve yolsuzluk skandalının ardından yapılan seçimlerin galibi Demokrat Parti'nin adayı Moon Jae-in oldu.

2017'de İran'ın eski Cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani, Amerikalı astronot Dick Gordon, Pulitzer ödüllü oyun yazarı ve oyuncu Sam Shepard, 1970'li ve 1980'li yıllarda dünyanın önemli iş adamlarından biri olarak gösterilen Adnan Kaşıkçı ve dünya suç tarihinin en ünlü seri katillerinden Charles Manson hayatını kaybetti.

Yılın ilk iki ayında dikkati çeken gelişmelerden biri, ABD'nin 45. Başkanı Trump'ın, "mültecilerin ülkeye kabulünü sınırlandırarak göçmen vizelerine katı güvenlik prosedürleri getiren" ve "terörle ilintili olduğu düşünülen" ülkelerden gelenlerin 30 gün boyunca ABD'ye kabul edilmeyeceği başkanlık kararnamesini imzalaması oldu. Karara, ABD ve dünyadan tepki yağdı.

Suriye krizine yönelik siyasi çözüm arayışları ve ülkedeki çatışmaların durdurulması amacıyla Türkiye, Rusya ve İran öncülüğünde Kazakistan'ın başkenti Astana'da başlayan görüşmelerin ilk toplantısında, Suriye'deki ateşkes ihlallerinin üçlü ortak mekanizmayla izlenmesi ve uygulanmasının sağlanması konusunda uzlaşmaya varıldı. Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) destekli Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), Suriye'nin kuzeyindeki Bab ilçesinin merkezini ele geçirdi.

ABD'nin Los Angeles kentinde 89. Oscar Ödülleri törenle sahiplerini buldu. En iyi film ödülüne layık görülen filmin yanlış anons edilmesinin damga vurduğu törende "En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu" ödülünü "Moonlight"taki performansıyla Mahershala Ali aldı. Ali, oyunculuk dalında Oscar'a layık görülen ilk Müslüman oldu.

Türkiye'de yapılacak anayasa referandumu için Avrupa'daki Türk vatandaşlarıyla bir araya gelmek isteyen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya'nın Hollanda hükümeti tarafından engellenmesi, yılın üçüncü ve dördüncü aylarına damgasını vurdu.

Hollanda'nın Çavuşoğlu'nun uçağına iniş izni vermemesi, Kaya'nın aracının Rotterdam Başkonsolosluğu yakınında saatlerce bekletilmesi, sonrasında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanının başka bir araca bindirilerek polis eşliğinde bölgeden ayrılmaya zorlanması Türkiye ile Hollanda arasında gerilime yol açarken Avrupa ülkelerinin düşünce ve ifade hürriyeti konusundaki çifte standardını bir kez daha gündeme getirdi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan 6 ülke (İran, Suriye, Somali, Sudan, Yemen ve Libya) vatandaşlarına 3 ay yeni vize sınırlaması getiren düzenlemeyi imzalaması, ABD'nin aralarında Türkiye'nin de bulunduğu Ortadoğu ve Afrika'da 10'dan fazla ülkeden ABD'ye uçuşlarda yolcu kabinlerine elektronik cihazların alınmasını yasaklaması, İsrail meclisinde (Knesset) ezanın 23.00 ile 07.00 saatleri arasında hoparlörle okunmasının yasaklanmasına ilişkin kanun tasarısının ilk oylamada kabul edilmesi, İngiltere'nin 44 yıllık üyeliğin ardından Avrupa Birliği'nden (AB) ayrılma (Brexit) sürecini resmen başlatması, 2017'nin mart ve nisan aylarında dünya gündemini belirleyen önemli gelişmeler arasında yer aldı.

Suriye'de kuşatma altındaki Madaya, Zebadani, Fua ve Kefreya'dan siviller tahliye edilirken Esed rejiminin, İblib'e bağlı Han Şeyhun'u sarin gazı içerikli kimyasal silahla hedef alması dünyayı yasa boğdu. Sabaha karşı düzenlenen saldırıda aralarında çok sayıda kadın ve çocuğun bulunduğu 100'e yakın sivil hayatını kaybetti.

Bu dönemde bilimde de önemli gelişmelere de imza atıldı. Üç boyutlu yazıcı kullanarak işlevsel damar ağı oluşturuldu, farelerden alınan kök hücrelerle dünyanın ilk suni embriyosu üretildi ve dünyada ilk fare kafası nakli yapıldı.

İngiltere'deki bombalı saldırı ve 24 katlı bir apartmanda çıkan yangın ile Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Bahreyn, Mısır ve Yemen'in "teröre destek vermekle suçladıkları" Katar ile tüm diplomatik ilişkilerini kesmeleri, mayıs-haziran aylarında dünya gündeminin üst sıralarında yer aldı.

İngiltere'de pop müzik sanatçısı Ariana Grande'nin konser verdiği Manchester Arena Konser Salonu'na düzenlenen bombalı saldırıda 7'si çocuk, 22 kişi hayatını kaybetti. İngiltere, bombalı saldırının şokunu atlatamadan başkent Londra'daki yangınla sarsıldı. Londra'da 24 katlı bir apartmanın ikinci katında çıkan ve kısa sürede bütün binayı saran yangında 79 kişi can verdi. 

Pakistan'da petrol taşıyan bir tankerin devrildikten sonra alev alması sonucu 212 kişi yaşamını yitirdi.
Bir kaza haberi de Hindistan'dan geldi. Ülkenin güneyindeki Racastan eyaletinde düğün salonunun duvarının çökmesi sonucu 24 kişi öldü.
Suudi Arabistan, BAE, Bahreyn, Mısır ve Yemen, teröre destek vermekle suçladıkları Katar ile tüm diplomatik ilişkilerini kestiklerini açıkladı.

ABD Başkanı Donald Trump, ülkesini Paris İklim Anlaşması'ndan çekme kararı aldı ve eski Başkan Barack Obama'nın Küba’yla başlattığı normalleşme sürecini iptal etti.

Mayıs ayında Cezayir'de genel seçimler, Fransa'da cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turu ve İran'da cumhurbaşkanlığı seçimi düzenlendi. Haziranda da İngiltere, Galler, İskoçya ve Kuzey İrlanda’dan oluşan Birleşik Krallık’ta ve Kosova’da erken genel seçimler yapıldı. Fransa, milletvekili seçimlerinin ilk ve ikinci turları için sandık başına giderken Arnavutluk'ta genel seçim gerçekleştirildi.

Amerikan Havacılık ve Uzay Dairesinin (NASA) Kepler Uzay Teleskobu Güneş Sistemi'nin dışında yaşam ihtimali olan Dünya büyüklüğünde 10 gezegen keşfetti.

Kolombiya'da 52 yıllık savaşın sona ermesi ve Myanmar ordusunun sınır karakollarına düzenlenen saldırıları gerekçe göstererek Arakan'da Müslümanları hedef alan operasyonları, 2017'nin yaz aylarında dünya gündemini meşgul eden konular arasında yer aldı.

Yılın yedinci ve sekizinci aylarına Kuzey Kore'nin füze denemeleri damgasını vurdu. 4 Temmuz'da, ilk kıtalar arası balistik füze denemesini başarıyla gerçekleştirdiğini açıklayan Kuzey Kore, 28 Temmuz’da da yeni bir kıtalar arası balistik füze denemesi yaptı. Pyongyang yönetiminin, 26 Ağustos’ta fırlattığı, kısa menzilli üç balistik füzeden ikisi havada, biri fırlatıldıktan hemen sonra infilak etti.

Irak'ın ikinci büyük kenti Musul, 9 Temmuz’da, Haziran 2014’ten beri işgali altında olduğu terör örgütü DEAŞ'tan kurtarıldı.

Kolombiya Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, 11 Temmuz'da Kolombiya Devrimci Silahlı Güçlerinin (FARC) haklarında siyasi suçlama bulunan 3 bin 252 mensubuna af getiren kararı imzaladı. BM gözetiminde 16 Ağustos'ta, FARC'ın, 8 binden fazla silahını yüklediği son kamyonun da yola çıkmasıyla Kolombiya’da 52 yıllık savaş sona erdi.

Myanmar'da silahlı grubun sınır karakollarına saldırıda bulunmasını gerekçe gösteren ordunun, Arakan'da sivilleri hedef alan operasyonlarında binlerce Müslüman hayatını kaybetti. Arakan'da 150’den fazla köy, ordu ve fanatik Budistler tarafından yakıldı.

Amerikalı bilim adamları, ortamdaki radyo sinyallerinden veya ışıktan elde ettiği birkaç mikrovatlık enerjiyi kullanan bataryasız cep telefonu icat etti. 

Kuzey Kore'nin nükleer denemesi, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) ve İspanya'nın Katalonya özerk yönetimindeki bağımsızlık girişimleri, ABD'nin Las Vegas kentindeki silahlı saldırı ve Myanmar'dan kaçarak Bangladeş'e sığınan Arakanlı Müslümanların dramı eylül ve ekim aylarında dünya gündeminin üst sıralarında yer aldı.

Myanmar'da 25 Ağustos'ta karakol saldırılarıyla başlayan krizin çığ gibi büyümesiyle Bangladeş'e kaçan Arakanlı Müslümanların sayısı, eylül başından ekim sonuna kadar 27 binden 603 bine çıktı.
Kuzey Kore, 2006'dan bu yana altıncı ve en büyük nükleer denemesini 3 Eylül'de yaptı.

Orta Amerika ülkesi Meksika'da 8 ve 19 Eylül'de meydana gelen 8,1 ve 7,9 büyüklüğündeki depremlerde 462 kişi yaşamını yitirdi.

IKBY, Irak Federal Mahkemesinin anayasaya aykırı olduğunu ilan etmesine karşın 25 Eylül'de bağımsızlık referandumu yaptı. Referandumda yüzde 92,73 "evet" oyu çıktı. Uluslararası toplumun tanımadığı referandum sonrası merkezi hükümet güçleri, bölgeye müdahale etti.

İspanya'nın Katalonya özerk yönetimi de 1 Ekim'deki bağımsızlık referandumunun ardından 27 Ekim'de tek taraflı bağımsızlığını ilan etti. Girişim, İspanya Senatosunun Katalonya'daki yerel hükümetin yetkilerini merkezi hükümete devretmesiyle sonuçlandı.

ABD'nin Las Vegas kentinde Stephen Paddock, 1 Ekim gecesi konser alanında bulunan kişilerin üzerine yolun karşısındaki otelden ateş açarak 58 kişiyi öldürdü.

Somali’nin başkenti Mogadişu’da 14 Ekim'de düzenlenen çifte bombalı saldırıda 358 kişi hayatını kaybetti.

Nobel ödülleri sahiplerini buldu. Nükleer Silahların İmha Edilmesi Kampanyası (ICAN), bu yılki Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.

Dünyada yılın son iki ayına Suriye'de Beşşar Esed rejiminin Şam’da abluka altında tuttuğu Doğu Guta’ya düzenlediği saldırılar ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıma kararı damgasını vurdu.

Esed rejimi, Şam'da abluka altında tuttuğu Doğu Guta'daki saldırılarını 14 Kasım'dan itibaren yoğunlaştırdı. Saldırılarda çoğu kadın ve çocuk yaklaşık 150 sivil hayatını kaybetti.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıma kararı, uluslararası toplumun tepkisini çekti. Başta Birleşmiş Milletler olmak üzere çok sayıda uluslararası kuruluş, ülke ve sivil toplum örgütü, Trump'ın kararını kınayan ve atılan adımın bölgesel barışı baltalayacağına vurgu yapan açıklamalar yaptı.

İslam İşbirliği Teşkilatı (İTT) ülkeleri, 13 Aralık'ta Türkiye’nin dönem başkanlığında İstanbul’da düzenledikleri olağanüstü zirvede, ABD’nin tanıma adımını kınayan ve Doğu Kudüs’ü gelecekteki bağımsız Filistin Devletinin başkenti olarak tanıyan İstanbul Deklarasyonu'na imza attı. İslam ülkeleri, bütün dünya devletleri Filistin Devletini ve Doğu Kudüs’ü onun işgal altındaki başkenti olduğunu tanımaya davet etti.

Zimbabve Devlet Başkanı Robert Mugabe, askeri müdahaleyle yaklaşık 37 yıldır süren iktidarını kaybetti. Görevinden istifa eden Mugabe'nin yerine eski yardımcısı Emmerson Mnangagwa geldi.

Lübnan Başbakanı Saad Hariri, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da televizyonda canlı yayında, Hizbullah ve İran'ı bölgeyi istikrarsızlaştırmakla suçlayarak istifa ettiğini açıkladı. Açıklamasından 17 gün sonra ülkesine dönen Hariri, Cumhurbaşkanı Mişel Avn'ın isteği üzerine istifasını erteledi.

Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, tüm ülke topraklarının terör örgütü DEAŞ'tan kurtarıldığını belirterek örgüte karşı zafer elde edildiğini açıkladı.

New York'ta tutuklu bulunan eski Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın yargılandığı, iş adamı Rıza Sarraf'ın federal savcılarla iş birliği yaparak tanık olarak ifade verdiği dava görülmeye başlandı. Sarraf ilk ifadelerinde Atilla'ya "kesinlikle rüşvet vermediğini, ondan da böyle bir talep gelmediğini" söyledi.

Leonardo da Vinci'nin Hazreti İsa’yı resmettiği "Salvator Mundi" adlı tablosu 450,3 milyon dolara alıcı bularak şimdiye kadar bir açık artırmada en yüksek fiyata satılan sanat eseri oldu.

Mikroblog uygulaması Twitter, tekil paylaşımlardaki 140 karakter sınırını, 280 karaktere çıkardı.

Sanal para birimi Bitcoin'in değeri 19 bin doları aşarak yeni bir rekor kırdı.
 

İlginizi Çekebilir

TÜM HABERLER