Hatice Teyze Yunanistan’ı mahkûm ettirdi
GÜNDEMAVRUPA İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) temyiz organı olarak faaliyet gösteren 17 yargıçlı Büyük Daire, Batı Trakya’daki Türk azınlığı yakından ilgilendiren bir başvuruda Yunanistan aleyhine karar verdi. Hatice Molla Salih (68) tarafından 2014’te yapılan başvuruda Yunan mahkemelerinin davacının Müslüman olmasından hareketle Yunan yasaları yerine şeriat yasalarını temel alarak karar vermesi Büyük Daire tarafından Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ayrımcılığı yasaklayan 14’üncü maddesinin ve buna bağlı olarak mülkiyetin korunmasının ihlali olarak değerlendirildi.
Davanın temelinde bir miras anlaşmazlığı yatıyor. Molla Salih’in eşi ölmeden önce noter onaylı bir vasiyet hazırlamış ve tüm malvarlığını kendisine bırakmıştı. Molla Salih’in iki görümcesi bu vasiyete itiraz edince konu yargıya taşındı. Görümceler itirazlarına temel olarak Lozan Antlaşması’nın ‘aile statüleri konusundaki sorunların azınlıkların törelerine göre çözülmesine’ izin veren hükmünü temel aldılar. Yunan Yargıtayı, davanın şeriata göre çözülmesine karar verince Molla Salih, normal şartlarda tamamına sahip olacağı mirasın dörtte üçünü kaybetti.
LOZAN ZORUNLULUĞU DEĞİL
Molla Salih, Yargıtay’ın bu kararı sonrasında davayı AİHM önüne taşıdı. Davaya gerekçe olarak ise davacının Müslüman olması nedeniyle ayrımcılığa uğraması, adil yargılanma hakkının ihlali ve mülkiyet hakkının ihlali gösterildi. Yunanistan, AİHM’nin doğrudan Büyük Daire’ye sevk ettiği davaya ilişkin savunmasında kamu yararı, Batı Trakya azınlığının korunması ve uluslararası yükümlülüklere uyma zorunluluğunu öne çıkardı. Atina’nın savunmasını yeterli bulmayan AİHM, Lozan Antlaşması’nın Yunanistan’a şeriat hukuku uygulama zorunluluğu getirmediği tespitinde bulundu.
AVRUPA’DA TEK ÜLKE
Batı Trakya Türkleri açısından kritik öneme sahip kararda, Yunanistan’ın Avrupa’da bazı vatandaşlarına, kendi isteklerine aykırı olarak şeriat hukuku uygulayan tek ülke olduğunun altı çizildi. Müslüman murisler ile Müslüman olmayan murislere farklı uygulamanın objektif ve makul bir gerekçesinin olmadığı da AİHM’nin dikkat çektiği unsurlar arasında yer aldı. Büyük Daire, Yunanistan’ın davacıya ödeyeceği tazminatın kararını ileri bir tarihe bıraktı.
ÇİPRAS YASA DEĞİŞTİRMİŞTİ
Molla Salih tarafından açılan dava Yunanistan’da Başbakan Çipras hükümetinin yasa değiştirmesine neden olmuştu. Yunan Parlamentosu bu yılın başında Batı Trakya’da evlendirme, boşanma ve miras gibi konularda müftülükler üzerinden İslam Hukuku uygulanmasını zorunluluk olmaktan çıkarıp opsiyonel hale getiren bir yasayı onayladı. Yeni yasa, Batı Trakya’da medeni kanunu ilgilendiren konularda davanın tüm taraflarının onay vermesi durumunda İslam Hukuku’nun uygulanmasını, aksi takdirde Yunan Medeni Kanunu’nun geçerli olmasını zorunlu kılıyor.
İlginizi Çekebilir