Hedef kanser tarama hizmetlerini yaygınlaştırmak

SAĞLIK

Sağlık Bakanlığı “Dünya Kanser Günü” dolayısıyla yayımladığı mesajda, ülkede kanserde erken tanı tarama çalışmalarının hızlı bir ivme kazanarak ilerlemekte olduğuna, bakanlığın düzenli olarak halkı bilgilendirme, farkındalık ve eğitim aktiviteleri düzenlediğine işaret etti.

Buna göre Kanserde Erken Tanı Birimi’nde 2018 yılında toplam 2 bin 892 kişiye bağırsak kanseri taraması yapıldı. 1 Ocak 2018 tarihinden 30 -Eylül 2018 tarihine kadar 2 bin 20 kişi taranırken bu rakam 1 Ekim 2018- 4 Şubat 2019 arasındaki sürede 1123 kişi oldu.

Yine 2018 yılında toplam 1615 kadına, 1 Ekim 2018- 4 Şubat 2019 arasında 528 kadına mammografi çekimi yapılırken, bu rakamlar 2018 yılında rahim ağzı kanseri tarama testi (smear) için toplam 1153 kadın, 1 Ekim 2018- 4 Şubat 2019 döneminde ise 898 kadın şeklinde oldu.

“ÖNEMLİ BİR TOPLUM SAĞLIĞI PROBLEMİ”

Kanserin, dünyada ve ülkemizde sebebi bilinen ölümler sıralamasında kalp ve damar hastalıklardan sonra ikinci sırada gelen önemli bir toplum sağlığı problemi olduğuna dikkat çekilen açıklamada, “Ayrıca sosyal ve ekonomik yönleri de olan insan haklarını etkileyebilen, küresel ve her yaşta görülebilen bir sorundur. Bu çerçevede kanserden korunmak büyük önem arz etmektedir. Kanserden korunma mücadelesinde bireylerin devlet ile el ele vermesi oldukça önemlidir” denildi.

“ÜÇTE BİRİ ÖNLENEBİLİR”

Kanserin korunulabilir bir hastalık olduğuna vurgu yapılan açıklamada, doğru korunma stratejileri ile kanser vakalarının üçte birinin önlenebileceği ifade edildi.

Açıklamada, “Kanser oluşumunda etkisi olan kötü beslenme, hareketsiz yaşam, tütün ve alkol kullanımı ile güneş ışığının zararlı etkilerine maruz kalma gibi çevresel etkenlerin kontrol altına alınması kanser görülme sıklığını azaltacaktır. Dolayısıyla sağlıklı yaşam davranışları ile kansere karşı korunulabilmekte ve tarama programları sayesinde erken teşhis konularak yaşam süreleri uzatılabilmektedir” ifadeleri kullanıldı.

“KANSER TANI BİRİMİ... ÜCRETSİZ TARAMA”

Kanserde Erken Tanı Birimi’nde “Erken tanı hayat kurtarır” prensibiyle meme, kolorektal (bağırsak) ve serviks (rahim ağzı) kanserlerine karşı tarama hizmetlerinin ücretsiz verildiği belirtilen açıklamada, ülkede uygulanan kanser tarama programlarının etkinliğinin artırılması için ulusal standartların belirlendiği kaydedildi.

Açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Bu çerçevede; ülkemizde meme kanseri taraması 40-69 yaş arasında mammografi ile, rahim ağzı kanserleri taraması 30-65 yaşları arasında devam edilen smear (sürüntü) ile bağırsak kanserlerine yönelik tarama 50-74 yaşlar arasında dışkıda gizli kan testi ile yapılmaktadır. Bütün bu taramalar sayesinde bu üç kanser türünde de erken teşhis imkanları artacak ve hastalarımızda ciddi yan etkilere neden olan tedavilerin önüne geçilecektir.

Kanserde Erken Tanı Birimimizde 2018 yılında toplam 2892 kişiye bağırsak kanseri taraması yapılmıştır. 1 Ocak 2018 tarihinden 30 Eylül 2018 tarihine kadar 2020 kişi taranırken bu rakam 1 Ekim 2018 tarihinden 4 Şubat 2019 tarihine kadar 1123 kişidir. Yine 2018 yılında toplam 1615 kadına, 1 Ekim 2018 tarihinden 4 Şubat 2019 tarihine kadar 528 kadına mammografi çekimi yapılmıştır. Bu rakamlar 2018 yılında rahim ağzı kanseri tarama testi (smear) için toplam 1153 kadın, 1 Ekim 2018 tarihinden 4 Şubat 2019 tarihine kadar 898 kadın şeklindedir. Bu rakamlardan da anlaşılacağı üzere kanserde erken tanı tarama çalışmaları hızlı bir ivme kazanarak ilerlemektedir.”

“SAĞLIK BAKANLIĞI HALKI BİLGİLENDİRME, FARKINDALIK VE EĞİTİM AKTİVİTELERİ DÜZENLEMEKTEDİR”

Açıklamada, kansere karşı korunmada en büyük silahlardan birinin de toplumun kanserden korunma yollarına ve erken tanısına yönelik farkındalığının arttırılması, bilgilendirilmesi ve eğitim olduğu belirtildi.

Bu nedenle Sağlık Bakanlığı’nın düzenli olarak halkı bilgilendirme, farkındalık ve eğitim aktiviteleri düzenlediği ifade edildi.

20 ŞUBAT’TA BOSTANCI’DA

Bir sonraki kansere karşı korunmada farkındalık ve bilgilendirme aktivitesinin 20 Şubat 2019’da Bostancı’da gerçekleşeceği kaydedilen açıklamada, bu aktivite kapsamında “Kadın ve Kanser”, “Radyasyon ve Kanser”, “Erken Meme Kanseri Tanısında Kendi Kendine Meme Muayenesi Nasıl Yapılmalı”, “Kanser Hastalarında İyilik Hali”, “Kanserden Korunmada Beslenme” konularında bilgi verileceği belirtildi.

Toplantılara 2019 yılı boyunca çeşitli bölgelerde de devam edileceği vurgulandı.

“2018 YILININ BAŞINDAN BERİ 16 SAĞLIK MERKEZİNDE KANSER TARAMALARI YAPILMAKTADIR”

Sağlık Bakanlığı’nın devletin en önemli görevinin bireyleri hastalıklardan korumak olduğu ilkesi ile hareket ederek özellikle 2018 yılının başından beri ülkenin değişik yerlerinde bulunan 16 sağlık merkezini koruyucu sağlık hizmetlerinde öncü haline getirmeye çalıştığı belirtildi.

Halkın kanser taramalarına daha kolay ulaşabilmesi için Ekim 2018 tarihinden itibaren sağlık merkezlerinde de bu hizmetin verilmeye başlandığı, 28 Ocak-1 Şubat 2019 tarihlerinde ilki Lapta Sağlık Merkezi’mizde gerçekleştirilen Kanserde Erken Tanı Kampanyalarına diğer sağlık merkezlerinde de devam edileceği ifade edildi.

“HEDEF KANSER TARAMA HİZMETLERİNİ YAYGINLAŞTIRMAK”

“Hedefimiz kanser tarama hizmetlerini 2019 yılında tüm sağlık merkezlerinde vererek KKTC’de yaygınlaştırılmasını sağlamaktır. Ayrıca 2019 yılında kanser önleme çalışmalarında tütün ve obezite ile mücadele devam edecektir” denilen açıklamada, obezite ile mücadele için koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında tüm sağlık merkezlerinde diyetisyen polikliniği başlatılması için protokol hazırlandığı vurgulandı.

Koruyucu Sağlık Hizmetleri kapsamında rahim ağzı kanserine neden olduğu bilinen HPV’den korunmak için HPV aşısının 2019 yılında Ulusal Aşı Programına konulması çalışmaları başlatıldığı kaydedilen açıklamada, bu çalışma kapsamında 12 yaş kız çocukları ve ailelerine okullarda bilgilendirme ve sonrasında ücretsiz aşılama hizmetleri sunulmaya başlandığı ifade edildi.

“BİREYSEL MÜCADELE”

Ülkede kanserle olan mücadelenin bütün toplumsal unsurların desteği ile devam ettiği belirtilen açıklamada, “Kanserle mücadele uzun soluklu bir maratondur ve ekonomik güç, siyasal istikrar ile birlikte halkımızın da aktif katılımını gerektirmektedir. Bu nedenle kanserle bireysel mücadele için kanserle ilgili doğru bilgilere ulaşabilmek, kanserin risk faktörlerine maruziyeti azaltmak ve sağlıklı bir hayat tarzı sürdürebilecek alışkanlıklar kazanmak çok önemlidir” denildi.

KANSERLE BİREYSEL MÜCADELE İÇİN YAPILMASI GEREKENLER

Açıklamada kanserle bireysel mücadele için yapılması gerekenler şöyle sıralandı:

“1-Tütün ve tütün ürünlerini kullanmayınız.

Tütün kullanımı tüm dünyanın karşı karşıya kaldığı en büyük salgınlardan biridir. Her yıl 7 milyon kişi tütün kullanımına bağlı hayatını kaybetmektedir. Bu ölümlerin 6 milyondan fazlası direkt olarak tütün kullanımına bağlı, 890 bini ise pasif olarak tütün ve tütün ürünlerinin dumanına maruz kalanlardır. Tütün ve tütün ürünleri sadece kullanıcısının değil pasif olarak dumanına maruz kalanların da sağlıklarını olumsuz etkilemektedir. Pasif tütün dumanı 4 binden fazla kimyasal bulunmaktadır. Bu kimyasallardan 250’ si sağlığa zararlıdır ve en az 50’ si de kansere sebep olmaktadır. Pasif tütün dumanı her yıl 890 bin kişinin genç yaşta ölümüne sebep olmaktadır. Tütün kullanımı akciğer, larenks, ağız, yutak borusu, boğaz, mesane, böbrek, karaciğer, mide, pankreas, kolon (bağırsak), rektum, serviks (rahim ağzı) kanserlerine ve akut lösemiye sebep olur. Pasif tütün dumanı tütün kullanmayan kişilerde akciğer kanserine sebep olmaktadır.

2-Hareket ediniz.

3-Obezite ile mücadele ediniz: Obezite yutak borusu, kolorektal (bağırsak), meme, rahim ve böbrek kanserlerine sebep olur.

4-Alkol kullanımını sınırlandırınız: Alkol, ağız, farenks, larenks, yutak borusu, karaciğer, kolorektal (bağırsak) ve meme kanserlerine sebep olur. Alkol kullanımı miktarı arttıkça kanser riski artmaktadır. Bazı kanser türlerinde risk alkolün ve tütünün birlikte kullanımı ile artmaktadır.

5-Bazı enfeksiyonlar: H.Pylorii, HPV, Hepatit B ve C, EBV kansere sebep olabilir. Kişisel hijyeninize dikkat ederek kendinizi koruyunuz.

6-Çevresel kirlilik: hava, su ve toprak kirliliği. 2012 de 3.2 milyon kişinin hava kirliliğine bağlı erken öldüğü tespit edilmiştir. Bunların 200 binden fazlasının akciğer kanserine bağlı olduğu tespit edilmiştir. Çevreyi temiz tutunuz.

7-Mesleki risk faktörleri: akciğer kanseri, mezotelyoma ve idrar torbası kanserleri ile ilişkili bulunmuştur. Mesleki risklerinizi öğreniniz ve önlem alınız.

8-Radon gazı: Evinizi havalandırınız.

9-Radyasyon: Ultraviole ve güneş ışınlarından korununuz.

10- Cep telefonu kullanırken kulaklık kullanınız.

11- Kendi bedeninizi iyi tanıyınız. Şikayetlerinizi ertelemeden doktorunuzdan tıbbı yardım isteyiniz.”