“Kamuda verimliliği sağlamalıyız, bu reform geçecek”

Paneli, Başbakan Tufan Erhürman ve eşi Nilden Bektaş, Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, Milli Eğitim ve Kültür Bakanı Cemal Özyiğit ile Cumhuriyet Meclisi Başkan Yardımcısı Zorlu Töre de izledi.

Panelin açılış konuşmasını yapan Dernek Başkanı Şenay Ekingen, ülkedeki ekonomik krizin sürdüğünü, işletme, kişiler ve hükümetin bu amaçla bazı tedbirler aldığını ifade ederek, hala tedbir alınmaya devam edildiğini söyledi.

Dövizdeki artışa karşın Kuzey Kıbrıs’ın bazı sektörlerde daha ucuz olduğunu kaydeden Ekingen, ekonomik istikrar ve sürekliliğin denge açısından önem taşıdığına işaret etti.

Derneğin, daha güçlü kadınlar yaratmak ve ekonomiye katkı koymak amacıyla kurulduğunu anımsatan Ekingen, ülke olarak daha çok kazanmayı sağlama hedefinde olduklarını belirtti.

Paneli izlemeye gelen Başbakan Tufan Erhürman da konuşmasına, 2018’i acı acı yaşayan biri olarak, bir şiirin “Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var” dizelerinden yaptığı bir alıntı ile başladı.

Yaşananların bir öğretisi olmasını temenni eden Başbakan, krizin, dövizin TL karşısında değer kazanmasıyla başladığını, sonbaharda yaşanan selin ciddi etkileri olduğunu, dövizde yeniden başlayan artışla yine benzer bir endişenin başgösterdiğini kaydetti.

“Tüm bunlar bize birşeyler öğretmeli. Dünyadaki en büyük ekonominin başındaki kişinin sabah attığı bir tweet buna sebep olabiliyor” diyen Erhürman, bundan 20 yıl önce bir devlet başkanının tweetinin bir çok taşı yerinden oynatacağına dair bir akademik içerik olmadığını anımsattı.

Erhürman, kendi içimize baktığımızda geçen yıl turizm sektörünün 960 milyon Dolar, yüksek öğretimin ise 800 milyon Dolar getiri sağladığını ifade ederek, bu iki sektörün dış ticaret açığını ciddi oranda karşılamakta olduğunu söyledi.

Maaşların, cari bütçede tuttuğu bir yer olduğunu, Türkiye’den gelen bir kaynak da bulunduğunu hatırlatan Başbakan, “Ama bunların yeterli olmadığı ıspatlanmıştır. Bu kurguda biz turizm ve eğitimin içine teknoparkları da ekledik. Bunun devreye girmiş olması da bir açılım oldu” dedi.

Erhürman, 2018 yılının TL’nin değer kaybı ile birlikte Güney’den Kuzey’e akan bir ekonomik faktörü de beraberinde getirdiğine işaret ederek, Güney’den alışveriş haricinde dış hekimliği, kuaför ve daha başka alanlarda geçişlerin olduğunu belirtti.

Kamu Reformu’nun da 2018’in sonunda meclise ulaştığını dile getiren Başbakan Erhürman, “Sendikalarla diyaloğumuz sürüyor. Ama biz kesin kararlıyız. Kamuda verimliliği sağlamalıyız. Kamu arzu edilen oranda verimli değildir, bunu belli bir orana taşımak için de Meclis’tedir ve bu reform geçecek” dedi.

Erhürman, bugünlere kadar hep sürünceme ile gelinen konularla ilgili olarak artık şapkayı önümüze koyup düşünmek gerektiğini de vurguladı.

Turizm sektörü gelirinin gerçekten KKTC’nin geliri olmasını sağlayacak bir yaklaşım geliştirilmesi gerektiğine işaret eden Başbakan, ülkede yüzde 19 oranında işsiz genç olduğunun altını çizdi ve sorunlara çare üretmek gerektiğini söyledi.

Yükseköğretim sektöründe de hızla önlem almak gerektiğini ifade eden Erhürman, eğitimin nicelik bakımından tamam olduğunu, ülkedeki 102 bin öğrenciyi kayıt altına almak için bir sistem kurulduğunu, ancak bu sisteme şu ana kadar 58 bin öğrencinin dahil edildiğini anımsattı.

Bu öğrencilerden 12 bininin KKTC vatandaşı olduğunu belirten Erhürman, gerisinin henüz kayıtlara girmediğini, bunun yanı sıra ülke nüfusnun da belli olmadığunu belirtti.

Erhürman, “Göreve geldik geleli İçişleri Bakanlığı mesaisinin yüzde 70’ini bu rakamları belirlemek için harcıyor. Çalışma izini sayısı ve yabancı işçi sayısı rakamları örtüşmemekte. Eleştiriler yapılıyor, o zaman kendileri belirleselerdi. Bunları kayda geçirmek için kılınızı kıpırdatmadınız. Tüm bunlar zamanında yapılması gerekenler yapılmadığı için oluyor” şeklinde konuştu.

2018 yılının herkese bazı şeyler öğrettiğini de dile getiren Başbakan, turizm için çok iş olduğunu, eğitim için de nitelik bazlı teşviklerin yanı sıra yükseköğretimde planlama yapmak gerektiğini anlattı.

Bilişimle ilgili yasaların sisteme bir an önce entegre olması gerektiğinin de altını çizen Erhürman, elektrik ve suyla ilgili sorunlarla da uğraşıldığını, Ekonomi ve Enerji bakanlığı’nın enterkonnekte sistem için yoğun mesailer harcadığını söyledi.

Başbakan Tufan Erhürman, 1 Nisan’da yürürlüğe girecek olan çoklu tarifeyle ilgili değerlendirmelerde de bulundu.

Erhürman bir zam olarak algılanan bu yeni uygulamanın bir fiyat ayarlamasına gidilmesi gerekliliğinden ortaya çıktığını anlattı.

Ülkede girişimciliğin daha fazla desteklenmesi gerektiğini de ifade eden Başbakan, derneklerin bu açıdan daha aktif olmasını istedi.

İnsanların, “Ne olursa olsun kamu işi olsun” diye devlete girmeye çalıştıklarını da söyleyen Başbakan, girişimciliğe cesaret edenlerin başarılarının ortada olduğunu belirtti.

Erhürman, “Kadın girişimciler erkeklerin önüne geçti. Bizim bu kültürü yaratmak için uğraşmamız lazım” dedi.
Lefke bölgesinin yatırım olmamasıyla ilgili endişelerine de değinen Başbakan, bölgenin, üniversiteler, turistler ve Güney’den gelenlere rağmen canlanmamasını eleştirenlere yanıt verdi.

Erhürman, “ Bölgede Swan of Soli ve bazı kahvaltı amaçlı açılan yerler var. bu mekanlar ne zaman gitsem çalışıyor ve dolu. Girişim yapmazsanız kazanamazsınız. Ama bizim bu kültürü el birliği ile taşımamız lazım” dedi.
Açılış konuşmalarının ardından panele geçildi.