Kayıt dışılığın sebebi devlet

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Zeki Çeler’in görevine başlar başlamaz iş sağlığı ve güvenliği anlamında attığı hızlı adımlar gündeme damgasını vurdu.

Müteahhitleri Birliği Başkanı Gürcafer ve Kıbrıs Türk İnşaat Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca, bu adımların olumlu ama yeterli olmadığını söyledi. İlk etapta atılan adımın toplumda bir heyecan yarattığının altını çizen Gürcafer, “Sayın Bakan bu konuda istekli ve inançlıdır. Ama bunun arkası gelmezse, hiçbir anlam ifade etmeyecek. Çünkü hatırlayın Sayın Aziz Gürpınar ve Ersan Saner’de ilk bakan olduğunda kanalların kameramanlarını yanına alıp gidip inşaatları gezerek, mühürlerlerdi. Yani bunu yapmakla sorun çözülmüyor” şeklinde konuştu.

İnşaat Müteahhitleri Birliği Başkanı Cafer Gürcafer;

“Kayıt dışılığın sebebi devlet”

Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği Başkanı Cafer Gürcafer, Ülkede kayıt dışılığın sebebinin devlet olduğunun altını çizerek, “Kayıt dışılığın önüne geçilmesi ve bu konuda denetimlerin yoğunlaştırılması gerekmektedir. Ama bu yapılanların palyatif olmaması da önemlidir. Kısacası yeni bir iktidar geldi, bir iki gün bir rüzgar esti ve sonra bu rüzgar durdu şeklinde olmamalıdır. Bilindiği üzere ülkemizde neredeyse her iki yılda bir yeni bir hükümet ve yeni bir iktidar gelmektedir, her seferinde umutlanırız, ama neticede bu sorunlar her zaman önümüzde durmaya devam etmektedir” dedi.

“Sorumlu yapan değil, zemini yaratandır”

Kayıt dışılığa karşı ciddi bir mücadele verilmesi gerektiğini vurgulayan Gürcafer, “Ama biz inşaat encümeni olarak bugüne kadar kayıt dışılıkla ligili çok tespitlerde bulunduk ve bunların durdurulması ile ilgili veyahut cezai soruşturma başlatılması ile ilgili de gerekli yerlere yazılarımızı yazdık ama hiçbir şey olmadı. Dolayısıyla bunun müsebbibi devlettir. Eğer ülkemizde çok yaygın bir biçimde kayıt dışılık varsa bunun sorumlusu yapanlar değil, o zemini yaratanlardır” şeklinde konuştu.

“Devlet kendi şantiyelerinde önlem almıyor”

Gürcafer, sözlerine şu şekilde devam etti; “Bana göre insan sağlığı her şeyden önemlidir, yani iş kazası olma olasılığını minimize etmemiz şarttır. Bu konuda da bütün önlemlerin alınması ve bu önlemlerin alınıp alınmadığı da devlet tarafından sürekli denetlenmelidir. Ama önce devlet kendi üzerine düşeni de yapmalı ki diğer bir taraftan örnek olabilsin. Bugün devletin kendi şantiyelerinde iş sağlığı ve güvenliği hususunda önlemler alınmazken veya devlet ile belediyeler kendi açtığı ihalelerde iş sağlığı ve güvenliği talebini maliyetlerine koymazken bunu yalnızca özelden istemek hem haksızlık olur, hem de inandırıcı olmaz.”

“Bütünlüklü projeler oluşturmalıyız”

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Zeki Çeler’in dünya görüşünü ve bu konularda ne kadar hassas olduğunu bildiklerini anlatan Gürcafer, “Sayın Bakanın insana değer veren bir kişiliği ve yapısı var. Dolayısıyla popülizm amaçlı değil de gerçekten inandığı için bu konuda bir çaba sarf ederek, mücadele başlatmıştır. Bu noktada kendisine inanıyoruz ama yalnızca inanmak da yeterli değildir. Hükümet olarak atılması gereken adımlar ve yapılması gereken birçok şey vardır. Daha sıfır noktasındayız ve bu konuyu bir projeye dönüştürüp de bütünlüklü olarak bu projenin hayat bulmasını istiyoruz” diye konuştu.

“İşçilerin bareti yok demekle bu iş olmaz”

Haksız rekabetin ülke genelinde hakim olduğunu vurgulayan Gürcafer, “Yani bir tarafta bir firma tüm taahhütlerini yerine getirir, çalışanlarının sigorta ve ihtiyat sandıklarını yatırır, iş sağlığı ve güvenliği hususundaki tüm üstüne düşenleri yapar, çalışanlarına doğru dürüst bir maaş verir, diğer taraftan da kaldırım altında kaçak faaliyet gösteren birisi var. Haliyle bu işi düzgün yapan firmanın maliyetleri ile kaldırım altında bu işi yapanların maliyetleri aynı değildir. Dolayısıyla bir firma 3 TL teklif verirken, kaldırım altındaki firma rahatlıkla 1 buçuk TL teklif verebilir. Eğer siz bunu ortadan kaldırmazsanız o zaman düzgün çalışan firmaların, düzgün şekilde devam etmesini zorlaştırırsınız. Bu noktada devlet kayıt dışılığı önlemeye yönelik eş zamanlı ve çok ciddi adımlar atmalıdır. Sadece inşaatları denetlemek ve işçilerin bareti yok demekle bu iş olmaz” dedi.

“İş sağlığı ve güvenliği hükümetin önceliği olmalı”

Gürcafer, sözlerine şu şekilde devam etti; “Biz iş sağlığı ve güvenliği hususunun ülkede öncelikli sorunumuz olarak tespit edilmesini ve toplumun önünde öncelikli olarak çözülmesi gereken sorun olarak ilan edilmesini istiyoruz. Birincisi iş sağlığı ve güvenliği, ikincisi ise birçok kurban verdiğimiz yollarımız ve altyapılarımızın hükümetin öncelikli ele alması gereken sorunlar olarak belirlenmelidir. Bu ikisinin öncelikli sorunumuz ilan edilmesini ve ivedilikle uzmanlar çerçevesinde çözümlenmesi için adım atılmasını istiyoruz.”

“İnşaatları mühürlemekle sorun çözülmüyor”

İlk etapta atılan adımın toplumda bir heyecan yarattığının altını çizen Gürcafer, “Sayın Bakan bu konuda istekli ve inançlıdır. Ama bunun arkası gelmezse, hiçbir anlam ifade etmeyecek. Çünkü hatırlayın Sayın Aziz Gürpınar ve Ersan Saner’de ilk bakan olduğunda kanalların kameramanlarını yanına alıp gidip inşaatları gezerek, mühürlerlerdi. Yani bunu yapmakla sorun çözülmüyor” şeklinde konuştu.

İnşaat Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca;

“40 senedir yapılamayanı 2 günde yapmak mümkün değil”

Kıbrıs Türk İnşaat Taşeronlar Birliği Başkanı Osman Amca da, Zeki Çeler’in göreve çok hızlı başladığına dikkat çekerek, “Sayın Bakan önce bizimle sonra da müteahhitler birliği ile bir görüşme yaptı. Bizde bu görüşmelerde iş sağlığı ve güvenliğini kalıcı yapmak için kayıt dışılıkla birlikte çözmek gerektiğinden bahsettik. Ama yine de uygulama aşamasına gelindiğinde inşaata giderek, sadece iş sağlığı ve güvenliğini denetletip, inşaatları kapatıyorlar. Bu noktada inşaatları hemen mühürlemenin çözüm olmadığını bakana da anlattık. Kaldı ki bizde işçilerimizin güvenli ortamda çalışmasını istiyoruz ama 40 senedir yapılmayan bir şeyi iki günde yapmak mümkün değildir. Önerimizde bu durumun birkaç güne yayılmasını, önce uyarı yapılmasını, bir gün müddet verilerek, eksiklikler giderilmezse inşaatların o zaman durdurulmasını önerdik. Ama bakanımız hızlı bir şekilde kapatma yoluna gitti bu da bizlerde sıkıntı yarattı” dedi.

“Hep birlikte çalışmalıyız”

Amca, sözlerine şu şekilde devam etti; “Burada önemli olan hem iş sağlığı ve güvenliği sorununun, hem de kaçak işçi ve kaçak taşeron sorununun çözülmesidir. İkisinin de bir çözülmesi şarttır. Bu noktada kısa süreli geçici çözümler değil, sorunun kalıcı çözülmesini ve artık iş kazasından dolayı yaşanan ölümlerin son bulmasını istiyoruz. Zaten bir kriz masası oluşturuldu, bu kriz masasında İnşaat Mühendisleri, Taşeronlar ve Mücahitlerde mevcuttur, bu bağlam da iki ciddi toplantıda yapılmıştır ve devamı da gelecektir. Kısa vadeli çözümlerin yanı sıra uzun vadeli çözümler için hep beraber çalışmalıyız. Örneğin toplantılarımızda denetimle ilgili müfettişlerin eksik olduğu ortaya çıkmıştır, bu konu ile ilgili personel alımı veyahut başka bir yerden personel kaydırılması gerekmektedir. Buna benzer sorunların üzerine gidilmesi önemli noktalardır.” 

“İkisi bir çözülmeli”

İnşaat denetimlerine çıkıldığında hem kayıt dışılığın, hem de iş sağlığı ve güvenliğinin kontrol edilmesi gerektiğini vurgulayan Amca, “Eğer bu şekilde olmazsa o inşaatlarda çalışanların ne bizlere ne de bakanlığa güveni kalmaz. Oysa güven ortamı içerisinde hep birlikte yürütülen bir sistem oluşturabilirsek, orada çalışanlarda bizlere yardımcı olacak ve devamlılığa ulaşabileceğiz” şeklinde konuştu.

“Haksız rekabet oluşuyor”

Kayıt dışılığın haksız rekabet oluşturduğunun altını çizen Amca, “Birileri iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için bir yatırım yaparken, diğer taraftaki kayıtsız kişi o yatırımı yapmadan iş yaptığında haksız rekabet oluşur ve tüm yatırımlarını yapan firma bu rekabetin altında ezilir. Hal böyle olunca da iş yerleri batar ve bunu da hiçbirimiz istemeyiz” diye konuştu.