Referandumda fırtına Kerkük'te koptu!

Kerkük'ün güneyindeki önemli Türkmen ilçesi Tuzhurmatu'da bugün Şii milisler Haşdi Şabi ile Peşmerge arasındaki tartışma çatışmaya dönüştü. Haşdi Şabi'nin açtığı ateşte bir Peşmerge öldü, yaralılar var.

Bölge ülkelerinden İran kara sınırını da kapattığını duyurdu. Referandumu tanımadığını ilan eden Suriye ise, "Biz sadece birleşik bir Irak'ı tanıyoruz. Irak'ın bölünmesine yol açacak herhangi bir süreci reddediyoruz" açıklamasını yaptı. Suriye'den gelen açıklamayla birlikte Barzani'nin çevresindeki tüm ülkeler aynı noktada birleşti. Türkiye, İran, Irak ve Suriye dışında IKBY'nin dünyaya çıkış şansı yok.

Gün içinde basın toplantısı düzenleyen IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani, canlı yayında "Referandum asla 26 Eylül'de bağımsızlık ilan edeceğimiz anlamına gelmiyor, asla Türkiye için tehdit değildir. Referandum, sınırları belirlemek için değildir" ifadesini kullandı.

Referandum sonuçlarının 72 saatte açıklanmasının beklendiğini aktaran Reuters, 5.2 milyon seçmenin bulunduğu bölgede oy pusulalarında dört ayrı dilin yer aldığını bildiriyor: Kürtçe, Türkçe, Arapça ve Süryanice.

Türkiye'nin gözü kulağı, bugün Irak'ın kuzeyinde. Mesut Barzani'nin dünyayı karşısına alarak gittiği bağımsızlık referandumunda oy kullanma işlemleri sürüyor. Referandumu yakından takip eden uluslararası haber ajansları, Erbil ve çevresinden peş peşe fotoğrafları dünyaya geçiyor.

16.05 : Referandumda sandıkların kapanmasına iki saat kala Barzani yönetimi yapılacak kutlamalar için uyarı yayınladı. Yazılı açıklamada, "Her türlü silah kullanımı, gayrımedeni davranış, taşkınlık ve yasadışı eylemlerden sakınıp, şehirlerin ve halkın huzurunu koruyun" denildi.
 
16.00 : Kudüs'te yaşayan Kürtler referandumu gösteri yaparak kutladı. Kutlamalarda bölgesel yönetimin bayrağıyla birlikte İsrail bayrakları da sallandı.

15.30 : Kerkük'ün güneyindeki önemli Türkmen ilçesi Tuzhurmatu'da bugün Şii milisler Haşdi Şabi ile Peşmerge arasındaki tartışma çatışmaya dönüştü. Haşdi Şabi'nin açtığı ateşte bir Peşmerge öldü, yaralılar var.

14.25 : Irak meclisi, bugün Kerkük ve tartışmalı diğer bölgelerde askeri güç bulundurma kararı aldı. Yazılı açıklamada, "Meclis, Kerkük ve tartışmalı diğer bölgelerde vatandaşların güvenliğini korumak için hükümetin askeri güç bulundurması gerektiği kararı aldı" denildi.

Meclis ayrıca Kerkük petrollerinin merkezi yönetime teslim edilmesi ve referandumda oy kullanan memurların görevden uzaklaştırılmasını karara bağladı.

Bağdat yönetimi, bölgesel yönetimin denetimindeki tüm sınır kapılarının kapatılmasını da istedi.

Başbakanı Haydar el İbadi ise, güvenlik güçlerine bölgesel yönetimde yaşayanların korunması talimatını verdi.

13.43 : Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Nuri Maliki, Bağdat'ta düzenlenen referandum karşıtı etkinlik sırasında yaptığı konuşmada, "Referandumun Irak geneli ve Kürdistan bölgesi özelinde tehlikeli yansımaları olacak. Tüm tarafların ve mercilerin yasal olmadığına karar verdiği bu referandum, Irak halkının birliğine karşı açılmış savaştır. Arap, Kürt ve diğer bileşenler, İsrail'in bu ayrılık projesine karşı durmalı. Hükümet de Kerkük ve diğer tartışmalı bölgelerdeki Türkmen, Arap, Ezidi ve diğer bileşenlerin can güvenliğini sağlamalı" dedi.

12.50 : Referandumla ilgili bugüne kadar sessizliğini koruyan Suriye, ilk resmi açıklamasını Dışişleri Bakanı Velid Muallim aracılığıyla yaptı. Referandumu tanımadıklarını belirten Muallim, "Biz sadece birleşik bir Irak'ı tanıyoruz. Irak'ın bölünmesine yol açacak herhangi bir süreci reddediyoruz" dedi.

12.10 : Amerikan Associated Press (AP) haber ajansı, başkent Bağdat sakinlerinin bir numaralı gündeminin referandum olduğunu ve her yerde seçimin konuşulduğunu bildiriyor. Ajansa konuşanlardan bazıları, Irak'ta İsrail yaratılması endişesi taşıdıklarını söylüyor. Bağdat sakinlerinden Ali Rubayah, referandumu "Kürtlerin tarihinde kara gün. Bugün Kürtler Irak’ın kuzeyinde İsrail yaratmaya çalışıyor" sözleriyle değerlendirdi. Oylamanın Irak’ın bölünmesi anlamına geldiğini söyleyen gazeteci Raad Muhammed ise, bunu hem Irak halkının hem de bölgedeki pek çok ülkenin kabul edemeyeceğini vurguladı.

11.50 : IKBY için hava sahasını dün kapatan İran, bugün yeni bir adım daha attı ve kara sınırını da kapattı. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Behram Kasımi, "Irak devletinin toprak bütünlüğünü destekliyoruz. Irak devletinin talebi üzerine hava sahamızı ve kara sınırlarımızı IKBY'ye kapattık" dedi.

11.30 : Canlı yayında konuşan IKBY Başbakanı Neçirvan Barzani, "Referandum asla 26 Eylül'de bağımsızlık ilan edeceğimiz anlamına gelmiyor, asla Türkiye için tehdit değildir. Türkiye'nin bizi anlamasını bekliyoruz. Referandum, sınırları belirlemek için değildir. Komşu ülkelere, bölge için istikrar unsuru olduğumuzu gösterdik" dedi.

10.45 : Irak meclisi tarafından görevden alınan ancak koltuğunu bırakmayan Kerkük Valisi Necmettin Kerim, kentteki Garmiyan İlkokulun'nda oyunu kullandı. Kritik kentte Kürtlerin yoğun olduğu bazı mahallelerdeki oy merkezlerinde davul zurna çalınıyor.

10.05 : Kuzey Irak'taki referandumda ilk iki saat geride kaldı, sokaklardaki güvenlik önlemleri dikkat çekiyor. Her oy verme merkezinin önünde silahlı polis veya askerler dikkat çekiyor.

09.00 : Referandum sonuçlarının 72 saatte açıklanmasının beklendiğini aktaran Reuters haber ajansı, 5.2 milyon seçmenin bulunduğu bölgede oy pusulalarında dört ayrı dilin yer aldığını bildiriyor: Kürtçe, Türkçe, Arapça ve Süryanice.

08.50 : Başta Irak, Türkiye ve İran olmak üzere ABD, İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya gibi birçok ülke tarafından karşı çıkılan referandumda, Barzani'nin yayın organı Rudaw dünya tarafından destek gördüklerini ileri sürüyor ancak haberde iki kişiye yer veriliyor. ABD'nin Hırvatistan eski büyükelçisi Peter Galbraith, ABD'nin eski Birleşmiş Milletler (BM) Büyükelçisi John Bolton.

08.45 : Mesut Barzani, oyunu bu sabah saatlerinde Erbil'de kullandı.

08.40 : Caddelerdeki birçok yol tabelasında dört dilin olduğu (Arapça, Kürtçe, Türkçe ve Süryanice) Kerkük merkezinden de ilk fotoğraflar geçiliyor. Referandumun en kritik kentinde Türkmenler ve Araplar sandık kurulmasına tepkili. BBC, yüzlerce Türkmen ailenin çatışma endişesiyle geçici olarak Bağdat'a gittiğini, Kerkük'te kalanların ise toplu halde aynı evde yaşadığını aktarıyor. Birçok evde erzak ve yiyecek stoku yapıldı. BBC'ye konuşan Irak Türkmen Cephesi'nin lideri Erşad Salihi, "Eğer bir kişi Türkçe, Kürtçe ve Arapça'yı aynı anda bilmiyorsa gerçek bir Kerküklü değildir' denir" diyor, bir iç savaş uyarısı yapıyor.

07.50 : Uluslararası haber ajansları, Erbil'den ilk referandum fotoğraflarını geçiyor. Sandığa gidenlerin parmaklarının boyandığı dikkat çekiyor.

07.40 : Sandık kurulan yerler arasında Kerkük, Tuzhurmatu gibi Türkmenlerin yoğun yaşadığı kentler ile Musul'un Mahmur ve Şengal gibi ilçeleri de var.

07.30 : Irak Bölgesel Kürt Yönetimi (IKBY) lideri Mesut Barzani, dün kameralar karşısına geçti ve uyarılara kulak asmayarak referanduma gidileceğini ilan etti. Barzani'nin yayın organı Rudaw, 5 milyon seçmenin bulunduğunu bildiriyor. Talabani ve diğer muhalif Kürt hareketlerin daha etkin olduğu Süleymaniye, 1 milyon 280 bin seçmenle en kalabalık kent. Bölgenin başkenti Erbil'de 1 milyon 200 bin, fırtınanın koptuğu Kerkük'te ise 750 bin civarında seçmen bulunuyor.

07.20 : Irak'ın kuzeyinde bugün gerçekleşen bağımsızlık referandumundaki tüm gelişmeleri dakika dakika canlı blogla aktaracağız.