Selle ilgili önlemleri içeren dosya sunuldu

KTTB’den verilen bilgiye göre, dosyayı Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Yönetim Kurulu adına Başkan Dr. Özlem Gürkut ve Koruyucu Hekimlik ve Halk Sağlığı Sorumlusu Dr. Emre Vudalı verdi.

Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Başkanı Özlem Gürkut, ülkede yaşanan su baskınları ve sel felaketine bağlı 4 gencin kaybı ve oluşan hasarlar karşısında, tarifsiz bir derin üzüntü içerisinde olduklarını belirterek, “Ölenlerin ailelerine, yakınlarına ve toplumumuza baş sağlığı, sabır ve metanet dileriz” dedi. 

Gürkut, böylesi acıların tekrarlanmaması için alınması gereken önlemlerin ve yapılması gerekenlerin acilen başlatılması gerekliliğine vurgu yaparak, “Varsa hatalı ve kusurluların tespit edilmesi ve cezalandırılması da önemlidir” ifadelerini kullandı.

Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği’nin de kendi alanı olan insan sağlığı ile ilgili sel ve su taşkınları durumunda yapılması gerekenler, alınması gereken önlemler konusunda bilimsel temellere dayalı tespit ve önerilerini bir dosya haline getirerek yetkililere sunma kararı aldığını ifade eden Gürkut, “Hem şu anda yaşamakta olduğumuz durum hem de gelecekte benzer bir durum oluşması durumunda kısa ve uzun vadede yapılması gerekenleri içeren bu dosyayı sunarken olası kriz durumlarında toplumun sağlığının korunması için görev almaya hazır olduğumuzu da belirtmek isteriz” dedi.

Sel, salgın hastalıklar ve insan sağlığı

Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği’nin Başbakanlığa sunduğu alınması gereken önlemler dosyasının içeriği şöyle:

“Son zamanlarda sıklığı artış gösterme eğiliminde olan aşırı yağışlar sonrası kentlerde yaşanan manzaralar bir kez daha plansız ve çarpık kentleşmenin, alt yapı sorunlarının nelere yol açabileceğini gözler önüne sermektedir. “Doğal afet” gibi görünen bu yağışların yol açtığı seller ve taşkınlar, aslında “insan eliyle” oluşan ve ülkemizde can kayıplarına yol açabilen bir çerçevede olumsuz sağlık etkilerine yol açmaktadır.

Geçtiğimiz günlerde KKTC’de yaşanan manzaraların son örneğini oluşturduğu bu durumun sıklığı artmakta ve kentler yeni bir tehditle karşı karşıya kalmaktadır. Çevrenin ve ekolojik sistemlerin tahribi, kentlerin insanı değil rantı önceleyerek planlanması başta bulaşıcı hastalıklar olmak üzere birçok olumsuz sağlık etkisi olan sellerin etkilerini yeniden gündeme getirmektedir.

Seller ne tür sağlık sorunlarına yol açabilir?

Pek çok olağandışı durumda olduğu gibi sellerde de çevre sağlığı hizmetleri, sağlık hizmetleri yönetiminde önceliğe sahiptir. Her zaman özenle yürütülmesi gereken koruyucu sağlık hizmetleri, sel sonrasında da aksatılmadan sürdürülmelidir.

Sellerden sonra: Yeterli miktarda sağlıklı su sağlanması ve "atık su zararsız hale getirme" önem kazanmaktadır. Seller, su ve kanalizasyon sistemlerini bozabilmekte ve biyolojik ve kimyasal kontaminasyon oluşturabilmektedir. Katı atıkların toplanması önemlidir. Sel suları ile dağılan atıklar kirliliğe sebep olmakta, enfeksiyon riskini artırmaktadır. Vektör ve kemirici kontrolü önemlidir. Sellerden sonra vektör üreme alanları genişlemektedir. Ülkemizdeki kış aylarında yeni gelişen duran su alanları yerel belediyeler tarafından kayıt edilmeli ve gerekli önlemler şimdiden alınmalıdır. 

Selin yol açabileceği sorunlar açısından hatırlatma 

Sel alanlarından uzak durunuz, özel bir beceriniz yoksa kurtarma ve temizleme çalışmalarını engellemekten başka bir işe yaramayabileceğinizi unutmayınız.

Yüksek yerlerde bulunmaya dikkat ediniz ve sel basmış yolda araç kullanmayınız.

Aracınızdayken sel içinde kalırsanız, hemen aracı kapatınız ve yüksek bir yere çıkınız. Suyun 30 cm. yükselmesi araç üzerinde 700 kiloluk itmeye neden olur. 60 cm.lik yükselme bir aracı sürüklemeye yeter, unutmayınız.

Dizinizi geçen suya girmeyiniz. Kopmuş elektrik tellerinden uzak durun ve ilgili yerlere bildiriniz. Sele bağlı ölümlerin önemli bir kısmı elektrik çarpması sonucu görülür, unutmayınız.

Çocukların su birikintilerinde oynamasına izin vermeyiniz, kimyasal madde ya da kanalizasyon karışmış olabilir, unutmayınız.

Elektrikli aletlere dokunmayınız, ıslak bölgelerde elektrikli alet kullanmayınız.

Selden etkilenen binalarda el feneri kullanınız; yanıcı, patlayıcı madde riskine karşı kibrit, çakmak kullanmaktan kaçınınız.

Sel suyu ile bulaşmış olması olası taze sebze, meyve ve yiyecekleri yemeyiniz.

Kaynağını bilmediğiniz suyu kullanmayınız. İçilebilir özellikte olduğundan emin olmadığınız suları içmeyiniz. Sadece şişe suyu ya da önceden depoladığınız hazır gıdaları ve temiz suyu tüketiniz.

Gerektiğinde su temizliği için klor kullanınız. Klor piyasada hazır tabletler halinde satıldığı gibi, tablet bulunmaması halinde belli noktalara dikkat ederek kireç kaymağı ve çamaşır suyu gibi malzemelerden de elde edilebilir. Konu hakkında daha doğru bilgi edinmek için en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz.

Sağlıklı olmayan suları diş fırçalama, tabak yıkama, yemek yapmak ve buz elde etmek amacıyla kullanmayınız.

Sel sularının derinize temas etmesini engellemeye çalışınız.

Vücudunuzda bulunan açık yaralar sel suları ile temas ederse, bu bölgeyi temiz su ile yıkayınız ve bir sağlık kuruluşuna başvurunuz.

Çocukların sel suları içinde veya sel suları ile kirlenmiş oyuncaklarla oynamalarına izin vermeyiniz.

Sel sularına kanalizasyon karışmışsa, evin temizlenmesinde 9 ölçü suya 1 ölçü çamaşır suyu katılmış suları kullanınız. Temizleme sırasında lastik eldiven ve bot giyiniz.

Sele bağlı ölümlerin çoğu (