TL kayıplarını geri alıyor

Suudi Arabistan'ın petrol üretiminin saldırı sonrası ilk öngörülenden daha kısa sürede eski haline geleceği haberi sonrası petrol fiyatları yüzde 5'in üzerinde gerilerken; dolar/TL kuru da haber sonrası yönünü aşağı çevirdi.

Suudi Arabistan, kesintiye uğrayan ham petrol üretimini, iki kaynağın Reuters'a verdiği bilgiye göre tahmin edilenden daha önce telafi edecek. Son gelişmeler hakkında bilgi sahibi kıdemli bir Suudi yetkili, Suudi Arabistan'ın kaybolan 5.7 milyon varil üretimin yüzde 70'ini telafi etmeye yakın olduğunu belirtti. Aynı kaynak, üretimin 2-3 hafta içinde eski seviyesine kavuşacağını da belirtti.

Haberin ardından brent tipi ham petrol yüzde 5 civarında değer kaybetti. Arabistan'ın petrol tesislerine geride bıraktığımız cumartesi yapılan saldırının ardından bölgede askeri bir hareketliliğe ilişkin endişeler hem Türkiye ve hem de küresel piyasaları baskılamış, Türk Lirası (TL) da Türkiye'nin petrol ithalatçısı olması nedeniyle önceki gün, benzer para birimlerinden negatif ayrışmıştı.

Bütün bu gelişmelerin KKTC serbest piyasalarına etkisi incelendiğindeyse, kurlarda ‘hafif’ bir oynamanın yaşandığı görüldü. Buna göre, Kuzey Kıbrıs’ta dün Euro 6,3381 TL, Amerikan Doları’nın 5,7360 TL, İngiliz Sterlini’nin ise 7,1494 TL’den fiyatlandı. Satış baskısı TL’yi geriletti Küresel düşük faiz beklentilerinin kuvvetlenmesi ve ticaret savaşlarına ilişkin iyimser beklentilerle geçen hafta 5,65'li seviyelere kadar gerileyen dolar/TL, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirimine gittiği hafta, en son 5,69 seviyesinden işlem görmüştü.

Kur, petrol piyasasındaki sert satış baskısı ile önceki gün en yüksek 5,7425'i test etti. Dün ise güne 5,73 civarında başlayan ve haber öncesi 5,72'nin hemen üzerinde bulunan dolar/TL, 5,6950'ye kadar geriledi.

Kur, dün 17.20'de 5,6965/5,6990 seviyesinde işlem görüyordu. Aynı saatte sepet bazında TL 5,9944/5,9986; Euro/TL ise 6,2929/6,2949 seviyesindeydi.

Pozitif ayrışma yaşandı Öte yandan, önceki gün görülen negatif ayrışma da dün yerini pozitif ayrışmaya bıraktı. TL, dün itibarıyla gelişmekte olan ülke para birimleri arasında dolar karşısında en çok değer kazanan para birimi oldu.

Gelişmekte olan ülke piyasalarında yine önceki günve aynen Türkiye gibi enerji ithalatçısı ülke para birimleri, ihracatçıülke para birimlerinden oldukça kötü bir performans gösterdi. Dün ise petrol fiyatlarının düşmesi sonrası aynı durumun tersi yaşandı. Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Petrol fiyatlarında yüzde 5'in üzerinde düşüş yaşatan Suudi Arabistan'ın petrol üretiminin saldırı sonrası ilk öngörülenden daha kısa sürede eski haline geleceği haberi TL'yi de olumlu etkiledi. Türkiye'nin aynı sepette karşılaştırıldığı ülkelerin büyük bölümünün petrol ihracatçısı olması nedeniyle dün olanın aksine bugün TL'nin pozitif ayrıştığını görüyoruz" ifadelerini kullandı. Aynı bankacı, bölgedeki gerilimin piyasalarda izlenmeye devam ettiğine ve ABD-İran gerilimin küresel piyasalardaki negatif etkisinin ise izlenmeye devam edileceğine dikkat çekti.

Piyasaların gözü Fed’de Piyasalarda Orta Doğu geriliminin haricinde Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Merkez Bankası’ndan (Fed) beklenen faiz indirimi ve yarın yapılacakABD-Çin ticaret müzakerelerinin bir sonraki turunu da yakından izliyor.

Ekonomistlerin yaptığı hesaplamaya göre petrol fiyatlarında yaşanan her 10 dolarlık artış, Türkiye'nin enerji faturasını yaklaşık 4 milyar dolar artırıyor ancak bu etki, kontratlara göre zamana yayılıyor. Ayrıca piyasalarda bu hafta ABD, İngiltere ve Japonya merkez bankalarının faiz kararları da izleniyor. Küresel merkez bankalarının gerek faiz indirimi gerekse diğer adımlarla genişlemeci politikalarına devam etmesi de öngörülüyor.

Özellikle Fed’in faiz indirimi ve ileriye dönük verilecek mesajların küresel piyasalarda ve gelişmekte olan ülke para birimleri üzerinde belirleyici olması bekleniyor.