YDP Milletvekili Zaroğlu Kıb-Tek’te Yapılan Usulsüzlük ve Yolsuzluklar'ı anlattı...

GÜNDEM

YDP Lefkoşa Milletvekili Bertan Zaroğlunun meclis'de yaptığı konuşmanın tam metni şu şekilde;

 Zaroğlu Elimizde mevcut olan bir belgeye göre; Maliye Bakanlığı' nın Kıb-Tek’e halen 120 milyon lira borcu bulunmaktadır dedi..

Ancak; maliyenin bu parayı ödeme imkânı olmadığı için, Kıb-Tek yönetimi de,açığı kapatabilmek amacıyla, ekstra borçlanmak yerine, bu borcu dağıtım bedeline zam yaparak,  halktan tahsil etme yoluna gitmektedir.

Anlaşılan o ki; hükümet borcunu ödemeyerek Kıb-Tek’e kazık akmakta, Kıb-Tek de dönüp aynı kazığı vatandaşa atmaktadır.. Öte yandan; Kıb-Tek çalışanlarının, bu kurumdan elde ettikleri menfaatler, o derece ayyuka çıkmıştır ki çalışanların aldıkları maaş, ek mesai vesair ücretler alt alta yazılıp toplandığın da Personelin, başka her hangi bir kamu ve özel sektör kuruluşundan bu geliri asla elde edemeyecekleri gerçeği ortaya çıkmaktadır..

Bu durum karşısında Kıb-Tek yönetiminin, Personel harcamalarını artırmayı değil, aksine azaltmayı düşünmesi bir zorunluluk olmasına rağmen tasarruf yerine, aksine giderlerin sürekli arttırılması, kabul görebilecek bir durum değildir.

Maliyetlerde  oluşacak tek kuruşluk bir artışın bile,doğrudan fiyatlara yansıyacağı gerçeğini görmezden gelen, gerek kıb- tek yönetimi,gerekse de hükümet, aklını başına devşirmelidir..

Nitekim; ülkemizdeki elektrik fiyatlarının yüksekliğini ve bunun hane halkının yaşamı ile, mal ve hizmet üretimini giddi şekilde tehdit ettiğini, hepimiz yaşayarak görmekteyiz..

Özellikle içinden geçmekte olduğumuz kış aylarında pek çok aile, elektrik faturalarını ödeyemeyecek duruma gelmiştir..” bu artışlar değerlendirilirken, Kıb-Tek’ in yatırımlarını zamanında yapmadığı,Ve hatta varlığını devam ettirebilmek için, Sürekli olarak yüksek faiz ile borçlandığı da, yine kamuoyunun malumudur ,bu durumdaki bir kurumun,İçinde bulunduğu koşullara ilişkin parametreleri göz ardı ederek, Çalışanına ulufe dağıtır gibi,  menfaat dağıtması ise Asla kabul edilebilir bir durum değildir..

Hükümet  Elektrik enerjisi üretimi Ve dağıtımı olanaklarını çeşitlendirmek Ve bu alanda Mümkün olduğu oranda rekabeti sağlamak için, Gerekli düzenlemeleri acil olarak yapmak zorundadır...

Aynı şekilde; Kıb- tek yönetimi de,Vatandaşa ucuz elektrik satılabilmek için,Kurumu bir arpalık olarak görmekten vaz geçmelidir bilindiği gibi, Kıb- tek önceki ayın faturalarında yaptığı küçük bir oyun ile Tüketiciyi mağdur etmiş,Rutin olarak Aylık 350 - 400 lira elektrik parası ödeyen insanlar Bir an da, Asgari 800 - 900 lira elektrik parasıyla Karşı karşıya kalmışlardı.Bu durumun nedenini araştırdığımızda ise, aşağıda yer alan bazı gerçekler gün yüzüne çıkmıştır..

Şöyleki; Bilindiği gibi; elektrik faturaları tüketiciye Rutin olarak 30 günde bir gönderilmek durumundadır ancak; kıb- tek faturaları, kimi yurttaşa 6 kimisine 8 kimisine de, Tam 10 gün gecikmeli göndermiştir  bu durumda, 30 günde gelecek olan faturanın süresi uzadığı için, bu 10 günlük zaman farkı nedeniyle, kullandığımız elektrik miktarı da böylece bir üst tarifeye atlamıştır..

Yani bir başka deyimle;Faturalandırma dönemi uzayınca, Tüketim de doğal olarak arttığı için, Tüketiciler daha yüksek tarifeye geçmiş bulunmaktadır.. Kullandığımız elektriğin birim fiyat tarifesine göre; Tüketim bedeli hesaplanırken; İlk 217 kilovat için birim fiyatı olarak 0,79 kuruşla, İkinci 217 kilovat için, 0,87 kuruşla Ve üçüncü 217 kilowat için de, birim fiyatı olarak 0,94’ kuruşla çarpılmaktadır..

Bu girizgahtan sonra, artık gelelim esas konuya Yani yapılan fatura oyununun esas nedeni nedir?  Sorusunun cevabına..Ortada gün gibi açık bir gerçek vardır ki, Kıb-tek yönetimi, Gerek maliye bakanlığı’ndan alamadığı alacakları, Gerekse de Anormal derecede yüksek giderleri nedeniyle, Bu ülkenin vatandaşına okkalı kazıklar atmaktadır.Bu kazığın boyutu ise, Maalesef gün geçtikçe büyümektedir..Ne yazık ki; durum bununla kalsa, Bir derece diyebiliriz.Vatandaşa bahse konu fatura oyununu tezgâhlayan Kıb-tek’ yönetimi, Bir de duyuyoruz ki, Toplu iş sözleşmesi yapmış,Ve çalışanlara ciddi menfaatler sağlamıştır..

İşte böylesi bir durum, toplum vicdanında, Hiçbir şekilde kabul görmemektedir.. Tam da bu noktada,Bir hususun daha, Önemle altını çizmek gerekmektedir ki Petrol' ün varil fiyatı 85 dolardan, 55 dolara düşmüştür Buna dayanarak elektriğin ucuzlaması gerekirken, Sn. Bakan tarafından Sürekli yeni zamlar geleceği telaffuz edilmektedir bu düzen böyle Gitmez değerli arkadaşlar Bu devran böyle dönmez Yarın öbür gün,Vakt-i zamanı geldiğinde, Halkın tabağındaki lokmasına gözünü diken Kıb-tek yönetimi Ve onun uzantısı sarı sendika Ne kadar  karşı çıkarsa çıksın Kıb-tek’ özelleştirilecektir Bu durumdan kimsenin şüphesi olmasın Halkımız da bu duruma gereken desteği sonuna kadar verecektir..

Umarım sağlıklı ve hızlı bir şekilde, Türkiye’ den kablo ile elektrik gelir de,Halkımız artık kıb- tek ve onu ele  geçiren menfaat şebekesi tarafından,Sürekli kazıklanmaktan kurtulur

Kıbrıs türk elektrik kurumu’nun, 10 ayrı bankaya faiz hariç, Net; 196 milyon 925 bin türk lirası tutarında borcu vardır.Kıb-tek mali koordinatörü hasan başoğlu geçtiğimiz gün bir gazeteye yaptığı açıklama da:En büyük borcun 45 milyon 544 bin tl ile Kıbrıs türk bankası’na olduğunu da ifade etmiştir.Keza kurumun 2018 yılı satışlarının, Bir milyar 240 milyon tl olduğunu,Kurumun ocak ayı sonu itibarıyla 21 bin 845 ton yakıt stoku bulunduğunu Ve şubat ayı başında Yeni alım yapıldığını söylemiştir..Yine mali koordinatör tarafından verilen Başka bir bilgiye göre; Kıb-tek’in bugüne dek, Çeşitli bilanço oyunları ile gizlenen Banka borçlarının net dökümü de aynen şöyledir..

1- Vakıflar bankası: 22 milyon 568 bin tl

2- As bank: 5 milyon tl

3- Kıbrıs türk bankası: 45 milyon 544 bin tl

4-Limasol bank: 8 milyon 45 bin tl

5- Yakın doğu: 32 milyon 636 bin tl

6-İş bankası: 1 milyon 487 bin tl

7- İktisat bank: 33 milyon 484 bin tl

8- Capital bank: 19 milyon 333 bin tl

9- Credit west bank: 17 milyon 543 bin tl

10- Nova bank: 10 milyon 136 bin tl..

Toplam borç yaklaşık 197 milyon tl dir..

 

Son olarak Gelelim başka bir kıb-tek gerçeğine Rakamları duyunca Kulaklarınıza inanamayacaksınız değerli arkadaşlar! 10 madde de,'Kıb-tek'te neler oluyor? Hangi şaibeli işler dönüyor ?

1- Aksa’ya ödenen yüksek kira bedeli sorunu Aksa’ nın güncel kira bedeli 3 dolar 97 cent/kws dir. Yani güncel dolar kuruyla bu bedel , “19.40 tl /kws” etmektedir..Bu pay, her yıl abd tüketici fiyat endeksi (cpı) oranında artmaktadır.

Özetlemek gerekirse, Aksa ’nın kira bedeli, Yakıt maliyeti hariç olmak üzere Kıb-tek’in bu elektriği üretip-iletip-dağıtmak için Harcadığı tüm gider kalemleri toplamının, X’ ini teşkil etmektedir..

2-Aksa’ ya ödenen Yüksek maliyetli alım garantisi olarak yıllık,700,000,000 kws (garantili alım) x 3.696 cent($)/kws = 25,872,000 $ yıllıktır (yirmi beş milyon sekiz yüz yetmiş iki bin amerikan doları)

3- Kumarhane ve 5 yıldızlı otellere doğrudan uygulanan Keza sanayi, turizm, ticaret vb. Sektörlere sağlanan 10 kuruşluk teşvik indiriminin Devlet tarafından Kuruma geri ödenememiş olmasının Kuruma maliyeti ise, 41,091,000 ₺ dir.(kırk bir milyon doksan bir bin türk lirası), Bu miktardaki  açık karşılığında Nakit akışını sağlamak için kullanılan kredinin,sadece aylık faizi ise:1,025,000 tl dır. (bir milyon yirmi beş bin türk lirası) Sadece bu faizin, elektrik birim fiyatlarına yansıması ise, 0.78 kuruş/kws. dir..

4- Eski teknoloji yakıt ile, yapılan üretim sorunu“yeni alınacak 4 jeneratörü, doğrudan alım kararı” içerisinde, Pazarlıkla tanesinin: 42,500,000 € (kırk iki milyon beş yüz bin euro)’ya alınacağı Yazılıp çizilmektedir güncel dolar kuru ile bu meblağ: 48,197,000 $ (kırk sekiz milyon yüz doksan yedi bin amerikan doları) ‘na Tekabül etmektedir Yani diğer bir deyişle kabaca 4 yeni jeneratör için öngörülen harcama miktarı Yaklaşık: 200 milyon dolara karşılık gelmektedir..Bu da şu anlama gelmektedir ki;“her yıl en az 2 yeni santral ünitesi daha alabilecek kadar para havaya, Yani aksa’ nın cebine atılmak istenilmektedir!”Oysaki; Tc den kablo ile alınacak elektriğin Toplam yatırım maliyeti ise; Sadece 90 milyon dolar civarında olup, 4 jeneratörün yarı parası nın dahi altındadır..Şimdi soralım...Adrese teslim yapılacak ihale  ile, Aksa nın cebine konulacak fazladan 110 milyon dolar Neyin karşılığı olacaktır?

Sn. Bakan dan bu konu da cevap bekliyorum!..

5-Kurum emeklilerine ödenen maaş sorunu..Değerli arkadaşlar  lütfen dikkat buyurun..Kurumdan emekli 360 kişiye, Her nedense rutin olanın aksine, Sosyal güvenlik kurumu tarafından değil, Doğrudan kıb- tek bünyesinden maaş ödenmektedir!..

Bu bir skandaldır Akıllara ziyan, Böylesi bir uygulama nın benzeri, Dünyanın hiç bir ülkesinde yoktur Bu personelin emekliliğinin, Kıb-tek tarafından üstleniliyor oluşunun, Elektrik tarifelerine etkisi ise,Yaklaşık 9 kuruştur

6- Yapılması gereken yeni yatırımlar sorunu:Kıb tek üzerinden Enerji nakil hatttına yeni ve tevsi yatırım yapılması halinde, Kayıp kaçak miktarı da oldukça düşeceği için, Elektrik fiyatı kolayca mevcut tarifeler üzerinden Asgari - 15 civarında düşecektir .Bu veriler son derece bilimsel olup, Konuya hakim elektrik mühendisleri tarafından da Kabul görmektedir.Halen üretilen elektriğin;Yaklaşık E’ini üretmekte olan aksa’ nın, Üretimdeki payının, Yeni jenerötör alımları suretiyle arttırılması halinde ise, Tüketiciye yansıtılan; (19.40 tl/kws olan kira bedeli sebebiyle)Elektrik fiyatları da otomatik olarak artacaktır Aksini iddia edenleri var ise, İddialarını matematiksel olarak ispat etmeye davet ediyorum..

7-Toplu iş sözleşmesi ile, maaşların  artırılmış olması konusu!İmzalanan toplu iş sözleşmesi ile, İlgili yasada yer alan düzenlemeye istinaden, kurumdan maaş alanların tümünün,Ücretlerinde artış yapılmıştır Keza bu durum da maliyeti arttırmaktadır

8- Tarifelerin aşırı yüksek oluşu sorunu Bu iddia doğrudur Çünkü; tüm ab ülkelerinin,Konut da kullanılan Elektrik tarifelerini incelediğimizde görmekteyiz ki; Kıb-tek’ in uyguladığı, Konutlar için elektrik tarifesinin, Neredeyse Tüm ab ülkelerinden daha pahalı olduğu görülmektedir..  

9- Gelelim; türkiye’ de elektrik faturaları ortalama; 150 tl ye gelirken, Kktc’de 1,150 tl geliyor iddiasına Bu iddia da büyük ölçüde doğrudur Şöyle ki; her ne kadar, Türkiye’ de elektrik faturası 150 tl gelirken, Kktc’de elektrik faturası 1,150 ₺ gelmekte ise de Türkiye’ de ısınmak için Kktc’ de olduğu gibi Elektrik değil, doğal gaz kullanılmasından ötürü, Elektrik 150 tl gelirken,Yaklaşık 500 -  600 tl ’de, doğal gaz faturası ödendiği bilinmektedir Hasılı, bu soruna kümülatif olarak bakıldığında ise, İddianın büyük ölçüde doğru olduğu ortaya çıkmaktadır..

10- Yapılması gereken yeni yatırımlar sorunu!..Yeni yatırımlara ve enerjinin tc den gelmesine Karşı olanlar ise, Aslında çok bellidir... Halen mevcut olan,Kumarhaneleri ve 5 yıldızlı otelleri teşvik sistemi nedeniyle, Doğrudan bu sektörlerin oyuncuları Aksa lobisi Sarı sendika baronları Keza, kıb-tek ten nemalanan Yönetim kurulu üyeleri de Elbetteki karşıdır!..*

Çünkü bu düzenin bozulmaması, Bu gürühun yegane arzusudur Varsın vatandaş inim  inim inlesin Varsın vatandaş  soğukta titresin Bunlar da zerre kadar ne vicdan, Ne de merhamet duygusuna rastlamak Asla mümkün değildir..

Netice olarak, Bu düzen maalesef böyle gelmiş böyle gidiyor, Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi, Olan sadece vatandaşa oluyor Başta sayın denktaş ve sayın özdil nami olmak üzere, Hükümeti ve kıb tek yönetimini bir an önce sağ duyulu davranmaya  Ve yanlışlarından dönmeye davet ediyor, Hepinize saygılar sunuyorum diyerek konuşmasını bitirdi.

Tayfun Aydınlı