Kıbrıs Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, BM’nin organizatörlüğü ve Türkiye’nin ev sahipliğinde İstanbul’da düzenlenen Dünya İnsani Zirvesi’ne katılanlar onuruna verdiği yemeğe, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın da katılmasına tepki olarak yarın gerçekleştirilecek liderler görüşmesine katılımını ve bugün BM Genel Sekreterinin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide ile görüşmesini iptal etmesi Kıbrıs Rum basının birinci gündem maddesi oldu.
Alithia “Başkan’ın Eide’ye Hiddeti… Müzakereler Sınavda” başlıklı manşet haberinde Anastasiadis’in Eide’yi, Dünya İnsani Zirvesi çerçevesinde Erdoğan ile birlikte “arkasından iş çevirmeye çalışmakla” suçladığını, adeta “burnundan soluduğunu” vurguladı.
Anastasiadis’in, Akıncı’nın İstanbul’a giderek yemeğe katılması ve ardından BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon’la görüşmesinde Erdoğan’ı, en çok da Eide’yi sorumlu tuttuğuna dikkat çeken gazete, tepki olarak İstanbul’dan ayrılışını erkene aldığını, Eide ile bugün planlanan görüşmeyi ve Akıncı ile müzakere prosedürü çerçevesindeki yarınki liderler görüşmesini iptal ettiğini yazdı.
“MÜZAKERELER EN BÜYÜK SINAVINI YAŞIYOR”
Gazete “böylece müzakereler, genel seçimlerin tamamlanmasından sonra yeni belirleyici aşamaya girmesi beklendiği bir anda Erdoğan ve Eide’nin kurnazlıkları yüzünden ciddi krize girdi. Akıncı’nın seçilmesinden sonra yeniden başlayan müzakereler bir yıl sonra en büyük sınavını yaşıyor” ifadesine yer verdi.
Rum yönetiminin, Eide’nin, Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı Akıncı’yı gizlice İstanbul’a götürüp, devlet başkanları onuruna verilen yemekte yer almasını sağlayacağını bildiğine hatta Akıncı’nın Genel Sekreter Ban’la görüşmesini gizlice ayarlayan kişi olduğuna inandığına vurgu yapan gazete bunun, Anastasiadis için bardağı taşıran son damla olduğuna işaret etti, özetle şunları yazdı:
“Diplomatik kaynaklar Alithia’ya, Akıncı’nın İstanbul’da olmasından Eide’nin de sorumlu olduğunu, Eide’nin Kıbrıslı Türk lideri, BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon’la görüşme de ayarlayarak teşvik ettiğini söylediler. Aynı kaynaklar, yemeğe Akıncı’nın da katılacağını Anastasiadis’e söyleyenin de Eide olduğunu belirttiler. Anastasiadis çok sinirlendi ve yemeğe katılmayı reddetti ve BM yetkilisinin yüzüne telefonu kapattı.”
Gazete Anastasiadis’in dün Fener Rum Patriği Bartholomeos’u ziyaret ettikten sonra İstanbul’dan ayrılıp Atina’ya gittiğini, bugün de Başbakan Aleksis Tsipras ile Kıbrıs sorunu, enerji, İsrail’le üçlü işbirliği, Türkiye’nin AB üyelik sürecini masaya yatıracaklarını ve Tsipras’tan, kendisi ayrıldıktan sonra İstanbul’da Akıncı’nın katılımı yüzünden Eide ile yaşadıkları gerilim konusunda yaşananlarla ilgili bilgi alacağını yazdı.
RUM TARAFI EIDE’Yİ “BUZA YATIRIYOR… ARTIK İSTENMEYEN KİŞİ”
Fileleftheros manşet haberine “Müzakerelerde Kriz… Ankara ve BM İstanbul’da Akıncı’yı Yükseltme Sahnesi Kurdu… Tepkiler: Lefkoşa Eide’yi Buza Yatırıyor” başlık ve spotlarını attı.
Cumhurbaşkanı Akıncı’nın Dünya İnsani Zirvesi çerçevesinde verilen yemeğe davet edilmesi ve BM Genel Sekreteri ile görüşmesine sert tepki gösteren Rum yönetiminin BM ile Türkiye’nin KKTC’yi yükseltme maksadıyla ortak hareket ettiği kanaatinde olduğunu belirten gazete “Kıbrıs tarafı İstanbul’da cereyan edenlerden sorumlu tuttuğu Eide’yi ‘buza yatırmaya’ karar verdi. BM yetkilisi artık muteber arabulucu görülmüyor” ifadesini kullandı.
Haberi “Müzakereleri Havaya Uçuruyorlar… Başkan Her Şeyi İptal Etti, Eide İstenmeyen Adam” başlığıyla iç sayfasında detaylandıran gazete Akıncı’nın İstanbul’daki yemeğe davet edilmesi ve Genel Sekreter ile görüşmesinin Rum yönetimini çok öfkelendirdiğini çünkü Anastasiadis’in, Akıncı’nın herhangi bir şekilde zirveye katılmayacağına, Ban’ın da kendisiyle görüşmeyeceğine dair BM’den, özellikle de Eide’den güvence aldığını belirtti.
Eide’nin 23 Mayıs pazartesi günü, İstanbul’da bulunan Anastasiadis’i ve Rum Sözcü Nikos Hristodulidis’i telefonla arayarak Erdoğan’ın yemeğe Akıncı’yı da davet etmeye ve kendilerini aynı masada yan yana oturtmaya karar verdiğini ilettiğini belirten gazeteye göre “Anastasiadis bunun üzerine öfkeli bir şekilde ‘size afiyet olsun, ben katılmıyorum’ dedi. Telefon kapandı ve Rum yönetimi için artık istenmeyen kişi haline gelen Eide ile konuşmaya son verildi.”
Gazete, Rum Sözcü Hristodulidis’in, Anastasiadis’in liderler görüşmesine katılmama kararını şu ifadelerlerle açıkladığını yazdı:
“İstanbul’da olanlar kabul edilemez nedeniyle Başkan Anastasiadis, Kıbrıslı Türk liderle 27 Mayıs Cuma günü için planlanan görüşme için uygun zemin olmadığını saptadı. Sahte devleti yükseltmeye yönelik tek taraflı hareketlerde bulunmak yerine karşılıklı saygı kurallarına ve ortak kabul edilebilir bir çözüm bulmaya dair ifade edilen ortak iradeye uyulması koşuluyla diyaloğu sürdürmekte kararlıdır. BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı da dahil hangi müdahilden gelirse gelsin bu tür hareketler devam eden prosedüre yardımcı olmaz, bilakis altını oyar.”
Simerini “Müzakereler Havaya… Hükümet Eide’ye ve BM’ye Çok Öfkeli… İki Liderin Öbür Gün Yapılacak Görüşmesi İptal Edildi” başlığıyla manşete çektiği haberinde, Rum siyasi partilerinden de BM’yi topa tuttuğunu belirterek “müzakerelerin akıbeti belli değil” vurgusunu yaptı.
Rum yönetiminin İstanbul’da bütün olup bitenden Espen Barth Eide’yi sorumlu tuttuğunu, BM Genel Sekreterliği Sözcü Yardımcısı Farhan Haq’ın “BM tarafından yapılmış bir düzenleme değildi” diyerek savunmaya çalıştığına işaret eden gazete, Rum siyasi partilerinden gelen tepkilere yer verdi.
OMİRU, BAN VE EIDE’Yİ SUÇLADI
Habere göre Rum Meclis Başkanı Yannakis Omiru, BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon’u ve Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide’yi “doğrudan, müzakere prosedürün altını oymak, Güvenlik Konseyi’nin Kıbrıs’la ilgili amir kararlarını ihlal etmek, Mustafa Akıncı’yı yükseltme çabasında Tayyip Erdoğan’la işbirliği yapmakla” suçladı.
Rum Yönetimi Başkanı’nın Erdoğan’ın verdiği yemeğe katılmama kararını kutlayan DİSİ, “Bu, çeşitli tarafların korku veya suçlamalarının aksine Anastasiadis’in doğru tavır sergilediğini gösteriyor” dedi.
PARTİLERDEN SERT TEPKİ
Fileleftheros “Partiler Eide’nin Şikâyet Edilmesini İstiyor… Kıbrıs Cumhuriyeti’nin Küçümsenmesi Metotlamalarına Sert Tepki” başlıklı haberinde Rum siyaset dünyasından gelen tepkilere yer verdi.
Habere göre DİSİ Basın Sözcüsü Prodromos Prodromu, Anastasiadis’in Erdoğan’ın verdiği yemeğe katılmama kararını kutladı; “Ankara son anda sürpriz yaparak kabul edilemez bir şekilde Kıbrıs Türk toplumu liderini devlet başkanları arasına kattı” ifadesini kullandı.
AKEL Basın Sözcüsü Yorgos Lukaidis, AKEL’in Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı Akıncı’yı Dünya İnsani Zirvesi çerçevesindeki yemeğe davet etmesini “kınadığını” belirterek “Bu tür kabul edilemez hareketler ancak Kıbrıs sorununun çözüm müzakerelerinin alaşağı olması sonucunu getirir, hiçbir şekilde sahte devletin yükseltilmesi veya tanınmasını gündeme getirmez. Sayın Eide’nin, Akıncı’nın BM Genel Sekreteri ile görüşmesini ayarlaması da tamamen verimsiz ve kabul edilemez bir harekettir” dedi.
DİKO Basın Sözcüsü Athos Andoniadis, “Maalesef Kıbrıs Cumhuriyeti yine, Türk tarafının Mustafa Akıncı’nın daha da yükseltilmesi ile ilgili yeni ve çirkin bir maharetiyle karşı karşıya kalmıştır. Bu Erdoğan tarafından ve görüldüğü kadarıyla Eide’nin ve BM’nin de lütfuyla düzenlenmiştir. Türkiye ve Akıncı’nın, sürdürülebilir ve işleyebilir bir çözüm istemediği ortadadır” iddiasında bulundu.
EDEK Basın Sözcüsü Marias Papayeorgiu “Eide bir kez daha tavrı ve davranışıyla sahte devletin ve temsilcisinin yükseltilmesine yardımcı oluyor. EDEK geçmişte birçok kez Eide’nin Türk tarafı lehine tavırları konusunda uyardı ancak maalesef uyarılarımız Başkan ve çalışma arkadaşları tarafından görmezden gelindi” dedi.
Vatandaşlar İttifakı Başkanı Yorgos Lillikas Genel Sekreter Ban Ki-moon’un İstanbul’daki davranışını “kınadı”, Anastasiadis’in tepki olarak yemeğe katılmamasını kutladı. Lillikas Anastaiadis’i derhal BM’ye resmi protestoda bulunmaya çağırdı. “Akıncı’nın resmi bir yemekte yer almasını kabul etmek Kıbrıs halkına meydan okumadır, Genel Sekreter’in bir uluslararası toplantı çerçevesinde Akıncı ile görüşmesi bir o kadar daha kabul edilemezdir” dedi.
Dayanışama Hareketi Başkanı Eleni Theoharus “Başkan Anastaiadis’in maruz kaldığı bu dalga geçme çok ağırdır, katlanılamaz. Ben olsam mektup göndererek, her imkanla Avrupa Parlamentosu ve Avrupa Komisyonu’nda tepki gösterirdim” dedi.
Ekologlar tarafından yapılan yazılı açıklamada ise “DİSİ’den bazıları Anastasiadis’in İstanbul ziyareti konusunda bayram yaparken, Türk yetkililerle önemli temaslar yapma hayali kurarken ve Kıbrıs Cumhuriyeti’ni yükseltmekten söz ederken Erdoğan çirkin oyununu oynadı ve Başkan Anastaiadis’e çelme taktı” denildi.
Politis de haberi manşetten “Müzakereler Havaya… Başkan Akıncı ile Cuma Günkü Görüşmeyi İptal Etti… Ağır Yemek… Türk Davetinden Dolayı Eide ve Akıncı’ya Öfke… Anastasiadis Akıncı’ya Türk Daveti Yüzünden Cuma Günkü Liderler Görüşmesini İptal Etti… Kıbrıslı Türk Lider Aşırı Tepkiden Söz Ediyor” başlık ve spotlarıyla aktardı.
Haravgi de manşetine “Kıbrıs Aleyhine Hileler” başlığını attı.
AKINCI’NIN AÇIKLAMASI RUM BASININDA
Gazeteler Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın İstanbul dönüşünde Rum tarafından gelen tepkileri değerlendirdiği açıklamasını da okurlarına şu başlıklarla aktardılar:
“Politis: Akıncı Aşırılık Görüyor, Simerini: Akıncı Masum Güvercin, Fileleftheros: Akıncı Aşırı Tepki Görüyor… İşgal Lideri, Oradaki Varlığımızın Sindirilememesinin Manası Yok, Alithia: Akıncı, Aşırı Tepkiden Söz Ediyor… Yemeğe Katıldı ve BM Genel Sekreteri ile Görüştü Diye Müzakereleri Sabote Ettiğini Düşünmüyor, Haravgi: Hem Yemek Hem de Genel Sekreter ile Görüşmek İçin Gittim… Tepkiler ‘Aşırı’ Çünkü Kıbrıslı Rumlar Cumhuriyeti Tek Başlarına Temsil Etmeye Alıştı.”
Yorum Yazın