Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Kıbrıs’ta çözüm ihtiyacının ortadan kalkmadığını, sorun devam ettikçe çözüm ihtiyacının da devam ettiğini dile getirerek, “Ancak aynı yöntemlerle, aynı anlayışlarla varılacak sonuç da aynı olacaktır. Bu nedenle en başta Rum tarafında ciddi bir zihniyet dönüşümüne ihtiyaç olduğunu değerlendiriyorum” dedi.
“Çözüm odaklı siyasetimizden elbette vaz geçmeyeceğiz” diyen Cumhurbaşkanı Akıncı, “ucu açık sonucu belirsiz bir sürece yeniden girme niyetimiz de yoktur” dedi.
Rum tarafında seçim yarışı sürerken, zaten herhangi bir gelişme beklemenin olanaksızlığını dile getiren Cumhurbaşkanı, Güney Kıbrıs’taki başkanlık seçimlerinden çıkacak sonuç ışığında, yeniden değerlendirme yapılması gerekeceğini belirtti.
Rum liderliğinin isteksizliği ve Rum toplumunun da yetki ve güç paylaşımına dayalı bir çözüme hazırlanmasının Kıbrıs’ta çözüme ulaşılmasını engellediğini belirten Cumhurbaşkanı Akıncı, Güney Kıbrıs’taki seçim sürecinin Kıbrıslı Rumların gerçekten ne istediklerini sorgulamaları bakımından önemli olduğunu vurguladı.
Cumhurbaşkanı Akıncı, “Federal çözümde eşitlik içinde yetki paylaşımını büyük bir taviz olarak görmeye devam mı edecekler yoksa bundan böyle içlerine sindirebilecekler mi? Eşitlik, güvenlik ve özgürlük içinde bir Kıbrıs hedefine gerçekten inanıyorlar mı, yoksa bunu geçici bir merhale olarak mı görüyorlar? Bunlar önemli kaygılarımızı içeren ciddi sorulardır” dedi.
Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, dün akşam gittiği İstanbul’da, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği İle İktisadi Kalkınma Vakfı’nın düzenlediği “Güncel Gelişmeler Işığında Kıbrıs Görüşmelerinin Geleceği" konulu toplantıda konferans verdi.
“KIBRIS’A ÇÖZÜM İÇİN YAPILAN SONUÇSUZ MÜZAKERELERİN 50 YILLIK GEÇMİŞİ VAR”
Cumhurbaşkanı Akıncı, Kıbrıs’a çözüm bulmak için yapılan sonuçsuz müzakerelerin 50 yıllık bir geçmişi olduğuna işaret ederek, bu süre içerisinde çeşitli kırılma noktalarının, kaçırılan fırsatların söz konusu olduğunu, 2004’te Referandum aşamasına kadar ulaşıldığını ancak sonucun herkes tarafından bilindiğini söyledi.
Akıncı, ”Kıbrıslı Türkler %65 oranında plana onay verirken, Rum Toplumu ise %75 oranında ‘Hayır’ dedi. Böylece bir toplum, başka bir toplumun iradesi ile çözümsüzlüğün devamı çerçevesinde AB’nin de dışında kaldı. 50 yıllık tarihçeden başka örnekler de verilebilir; ama son olarak Crans Montana’da yine önemli bir fırsatın heba edildiğini söyleyebiliriz” dedi.
Bu 50 yıllık müzakere tarihinin son iki yılında Kıbrıs Türk halkı adına sorumlu konumda kendisinin olduğunu belirten Akıncı, “İki yılın kısa bir özetini yapacak olursam; birinci yılda işlerin nispeten olumlu seyrettiğini, yeni yakınlaşmalar sağlandığını ancak Eylül 2016’dan itibaren ise farklı bir Rum liderliği ile karşılaştığımızı belirtmem gerekir” dedi.
“ÇÖZÜM İÇİN NİYETSİZ VE İSTEKSİZ MUHATTAPLA KARŞI KARŞIYA KALDIK”
Akıncı, 2016 Eylülünde New York; Kasım 2016’da Mont Pelerin, Ocak 2017’de Cenevre ve nihayet 2017 Haziran sonu – Temmuz başlarında Crans Montana’da çözüm için niyetsiz ve isteksiz, gerçekçi ve makul çizgiden oldukça uzak bir muhatapla karşı karşıya kaldıklarını vurguladı.
Akıncı konuşmasına şöyle devam etti;
“Tüm bu süreçte 5’li konferansın toplanması aşamasına ulaşılabilmişse bunda en başta Kıbrıs Türk tarafının çözüm odaklı kararlı tutumu ve Türkiye’nin de desteği önemli rol oynamıştır. Rum tarafı ve Yunanistan ne yazık ki ayak sürüyerek bu konferansa katılmıştır.
2016 Eylülünde New York’ta, o zamanki Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon’a 5’li konferans için hazırlıklara başlamasını söylemeye gideceğimiz konusunda vardığımız mutabakatı sayın Rum lider son dakika bozmaktan çekinmemiş, müzakereyi sonuçlandırmak yönündeki isteksizliğini daha orada belli etmişti.
Bilahare Kasım ayında İsviçre’nin Mont Pelerin kasabasında Rum liderliğinin iradesizlik ve zamana oynama taktiği yine kendini gösterdi. Toprakla ilgili kriterlerin konuşulduğu toplantıya, yüzdelik konusunda adım atamayacağımızı hesaplayarak geldikleri anlaşıldı. Biz inisiyatif kullanınca da ara isteyerek oradan ayrıldılar.
2017 Ocak ayında Cenevre’de bu kez benzer rolü Yunanistan üstlendi. 11 Ocak günü haritalar karşılıklı olarak BM’ye teslim edildikten sonra 12 Ocak’ta başlayan Kıbrıs konferansı Yunanistan’ın hazırlıksız olduğu gerekçesi ile ertelenmek zorunda kalındı. Orada da tıpkı Mont Pelerin’da olduğu gibi hesap hatası söz konusuydu. Kıbrıs Türk tarafının harita sunamayacağı ve masayı devireceği varsayılmıştı. Oyun bozulunca bu defa ara talebi gündeme getirildi.
Ve son olarak Crans Montana’da bu kez de Türkiye’nin katı tutum sergileyeceği, esneklik göstermeyeceği ve dolayısıyla sorumlu taraf olacağı varsayımıyla konferansa geldiler; ancak gerek Kıbrıs Türk tarafı olarak bizlerin, gerekse Türkiye’nin, güvenliğimizi tehlikeye düşürmeyen ancak gereken esnekliği de gösteren tavırlarıyla karşılaştılar. “Sıfır asker sıfır garanti” söylemi ile geldikleri konferansı aynı sözlerle terk ettiler ama umdukları olmadı. Tersine konferansın diğer paydaşları da gerçekte çözüm istemeyen tarafın kimler olduğunu bir kez daha gördüler.”
“GÜVENLİK VE GARANTİ BAĞLAMINDA ÇOK KATI BİR TUTUMLA, ‘NOKTASI VE VİRGÜLÜ DEĞİŞMEZ’ DEMEDİK”
Cumhurbaşkanı Akıncı, güvenlik ve garanti bağlamında çok katı bir tutumla, “noktası ve virgülü değişmez” demediklerini 1960’ın koşullarında yapılmış olan anlaşmaları 2017’nin şartlarına uyarlamaya hazırız dediklerini anlatarak, “Bu çerçevede aslında denklem basittir: ‘İki taraf arasında güven duygusu arttıkça asker ihtiyacı; işbirliği artıkça garanti ihtiyacı azalacaktır’ dedik ve bunu somut önerilerle de destekledik. Kuşkusuz bu sabahtan akşama olmaz. Bu bir süreç işidir. Bunu lafla değil, ancak yaşayarak elde edebiliriz. Ne yazık ki bu makul yaklaşımımız, maksimalist tutumlarla anlayış görmedi” şeklinde konuştu.
“SIFIR ASKER SIFIR GARANTİ SLOGANI SEÇİM SLOGANI OLARAK KULLANILIYOR”
Akıncı, sonuçta Rum liderliğinin Crans Montana’dan “sıfır asker sıfır garanti” sloganına sarılarak çok daha az asker yerine, Kıbrıs’ta bugün 40 bin askerin varlığını ve garanti anlaşmasının günümüz şartlarına uyarlanması yerine, aynen devamını sağlayarak döndüğünü belirten Akıncı, “Şimdi “sıfır asker sıfır garanti” sloganı bir seçim sloganı olarak kullanılıyor” dedi.
Kıbrıs’ta karşılıklı kabul edilebilir makul bir çözümün, tüm ilgili taraflar ve bölgemiz için de iyi bir sonuç olacağını ifade eden Akıncı, “Kıbrıslı Türkler ve Rumlar, ayrı etnik ve dini kökenden gelen toplumlar olarak dünyada ve özellikle bölgemizde yaşanmakta olan kanlı, etnik, dinsel ve mezhepsel ayrışmaların tersine, birleşebilmenin, birlikte ortak bir geleceği paylaşabilmenin güzel bir örneğini yaratabilirlerdi. Adanın ve çevresindeki doğal zenginliklerin potansiyeli birlikte değerlendirilebilirdi” dedi.
Kıbrıs’ın, sadece kuzeyi ile değil, güneyi ile de, birlikte bir bütün olarak Türkiye’ye dost bir coğrafya olabileceğine işaret eden Akıncı, “Adada çözüm Türk-Yunan ve Türkiye-AB ilişkilerine de kuşkusuz olumlu olarak yansıyabilirdi. Bunun ötesinde, Türkiye’nin gelişen İsrail ilişkileri de dikkate alınarak, İsrail doğal gazı ile Kıbrıs’ta bulunması muhtemel gazın, birleştirilerek Türkiye’ye ve oradan Avrupa’ya iletilmesi, AB için de yeni bir alternatif oluşturulabilirdi. AB’nin ve Türkiye’nin doğal gazda tek bir ülkeye olan bağımlılığı azaltılıp, kaynaklara çeşitlilik kazandırabilirdi. Kıbrıs’a Türkiye’den ulaşan su artırılarak Güney Kıbrıs’ın ihtiyaçları için de kullanılabilirdi. Tüm bunların ötesinde kuşkusuz en büyük yarar, en başta Kıbrıs Türk halkının ve bir bütün olarak adanın gelecek belirsizliğinden kurtulması sağlanabilirdi.
Ancak başta Rum liderliğinin isteksizliği ve Rum toplumunun da yetki ve güç paylaşımına dayalı bir çözüme hazırlanmış olmaması, çözüme ulaşmamızı engellemiştir ” şeklinde konuştu.
“ÇÖZÜM İHTİYACI ORTADAN KALKMIŞ DEĞİL…CİDDİ BİR ZİHNİYET DÖNÜŞÜMÜNE İHTİYAÇ VAR”
Gelinen noktada “Bundan sonra ne olacak?” sorusunun elbette gündemde olmaya devam ettiğini söyleyen Akıncı, “Hep söylenir, diplomaside nokta yoktur, ya noktalı virgül ya da virgül konur devam edilir... Ama Kıbrıs sorununda bir elli yıl daha bu şekilde devam etmeye kimsenin niyetinin olmadığının da artık bilinmesi gerekir. Kıbrıs sorununda aslında tüm ilgilenenler yorulmuştur. Ama en çok da Kıbrıs Türkleri bundan mağdur olmuş taraftır” dedi.
Kıbrıs’ta çözüm ihtiyacının ortadan kalkmadığını, sorun devam ettikçe çözüm ihtiyacının da elbette devam edeceğini belirten Akıncı, “Ancak aynı yöntemlerle, aynı anlayışlarla varılacak sonuç da aynı olacaktır. Bu nedenle en başta Rum tarafında ciddi bir zihniyet dönüşümüne ihtiyaç olduğunu değerlendiriyorum. Şimdi içinde bulundukları seçim dönemi, gerçekten ne istediklerini sorgulamaları bakımından önemli bir dönemdir. Federal çözümde eşitlik içinde yetki paylaşımını büyük bir taviz olarak görmeye devam mı edecekler yoksa bundan böyle içlerine sindirebilecekler mi? Eşitlik, güvenlik ve özgürlük içinde bir Kıbrıs hedefine gerçekten inanıyorlar mı, yoksa bunu geçici bir merhale olarak mı görüyorlar? Bunlar önemli kaygılarımızı içeren ciddi sorulardır” dedi.
GELECEK HAFTA NEW YORK…
Gelecek hafta New York’ta Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri ile görüşeceklerini, onun da fikirlerini öğrenmek isteyeceğini ifade eden Akıncı, konuşmasında “Düşüncelerimiz açıktır. Bunları onunla da paylaşacağız. Çözüm odaklı siyasetimizden elbette vazgeçmeyeceğiz ama bizim ucu açık sonucu belirsiz bir sürece yeniden girme niyetimiz de yoktur. Rum tarafında seçim yarışı sürerken, zaten herhangi bir gelişme beklemek olanaksızdır. Oradan çıkacak sonuç ışığında, yeniden değerlendirme yapılması gerekecektir.
Bu arada kuşkusuz ki yaşam durmuyor devam ediyor. Bizim KKTC olarak ve sizlerin Türkiye olarak yapacaklarının da büyük önemi olduğuna inanıyorum” ifadelerine yer verdi.
15 TEMMUZ ŞEHİTLERİ
Akıncı, Türkiye’de ki 15 Temmuz darbe girişimine de değindiği konuşmasında, “Bu vesileyle bir yıl önce 15 Temmuz günü Türkiye’de yaşanan darbe girişiminde yaşamını yitiren şehit kardeşlerimizi de saygı ve rahmetle anmak isterim. Darbeye karşı demokrasi ve sivil yönetimin yanında daha ilk saatlerden itibaren yerini almış olan Kıbrıs Türk halkının Cumhurbaşkanı olarak, Türkiye’nin atlattığı bu büyük badirenin yaralarını bir an önce sarması en büyük temennimdir. Türk yetkililerin yaptığı açıklamalardan ve ortaya çıkan gerçeklerden anlaşılmakta olan devlet içindeki bu paralel yapılanmanın, demokrasi ve hukuk içinde bertaraf edilmesi ve bunun en erken zamanda tamamlanması Türkiye’nin çağdaş uygarlık hedefi ile yoluna devam etmesi de en içten dileğimdir” dedi.
“AB HEDEFİNİN PLATONİK BİR TUTKU OLDUĞU KANISINDA DA DEĞİLİM”
“Burada toplanan iş insanları ve siyasiler olarak bizlerin birçok ortak paydamızdan birinin de Avrupa Birliği hedefi olduğuna inanıyorum” diyen Akıncı şöyle devam etti;
“AB hedefinin platonik bir tutku olduğu kanısında da değilim. Biz Kıbrıs Türkleri için sizler de Türkiye için en genel anlamda daha kaliteli bir yaşam için bu hedefin gerçekleşmesini istiyoruz. Tükettiğimiz gıdanın daha sağlıklı, yaşadığımız çevrenin daha kaliteli olmasını arzuluyoruz. Demokrasi insan hakları ve hukuka dayalı daha insanca bir düzenin geçerli olmasını, keyfilik yerine demokratik kuralların geçerli olmasını istiyoruz. Üretim ve rekabet kurallarının çağdaş normlara sahip olmasını arzuluyoruz.”
“DAHA İNSANA DEĞER VEREN BİR YAŞAMI HEDEFLİYORUZ”
Kısacası daha insana değer veren bir yaşamı hedeflediklerini belirten Akıncı, “Bu hedeflerden vazgeçmememiz gerekiyor. Türkiye’nin AB hedefinin devam etmesi biz Kıbrıs Türkleri için de önem arz ediyor. Kıbrıs Türklerinin çözüm hedefinden vazgeçmemesi de sizler için önemlidir diye düşünüyorum. Kuşkusuz AB’nin de gerek Kıbrıs Türklerine, gerekse Türkiye’ye karşı olumlu yaklaşım sergilemesinin büyük önemi olduğu da ortadadır.
Bunun yanında Kıbrıs Türk Ticaret Odası, Güney Kıbrıs Ticaret ve Sanayi Odası, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ve Yunan Odalar Birliğinin ortaklaşa gerçekleştirmiş olduğu Lefkoşa Ekonomik Formu’nun özellikle bu dönemde hayatiyetini sürdürmesinin de tüm taraflar için yararlı olacağını değerlendiriyorum” şeklinde konuştu.
Cumhurbaşkanı Akıncı konuşmasını şöyle tamamladı;
“Değindiğim bu hedeflerden vazgeçmeden, ama yakın gelecekte hedefe ulaşsak da ulaşmasak da, hedef için gerekli olan koşulları yaratma gayretini bir gün bile ihmal etmeden yola devam etmeliyiz. Çünkü asıl hedef halkımızın daha iyi bir yaşama kavuşması, huzuru ve mutluluğudur.
“EV ÖDEVLERİMİZİ YAPMAK YANINDA DIŞ İLİŞKİLERİMİZİ DE İLERLETMEK,YATIRIM İKLİMİNİ GELİŞTİRMEK ZORUNDAYIZ”
Bu bağlamda Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yıllardır yapılması gereken çeşitli alanlardaki reformların gerçekleştirilmesi, önceden alınan kararların tozlu raflara terk edilerek unutulmaması, ekonomisi ve demokrasisi ile daha güçlü bir yapının oluşturulması kaçınılmazdır. Ev ödevlerimizi eksiksiz yapmak yanında dış ilişkilerimizi olabildiğince ilerletmek ve üzerimizdeki haksız ambargoların aşılması için çaba harcamak ve Kuzey Kıbrıs’taki yatırım iklimini geliştirmek zorundayız. Tüm bu uğraşlarda sizlerle yakın ilişki ve işbirliği içinde olmamızın büyük önemi olduğuna inanıyorum.”
Yorum Yazın