Menisküs nedir, menisküs ameliyatı nasıl yapılır?

Menisküs ameliyatı uyluk ve kaval kemiği arasındaki kıkırdak dokunun hasar görmesi sonucunda yapılan cerrahi bir ameliyat türüdür. Menisküs ameliyatı genellikle menisküs bölgesinde görülen yırtıklar sonrasında yapılmaktadır. Menisküs ameliyatı yırtığın derecesine göre doktor tarafından belirlenerek yapılan bir ameliyattır. Menisküs nedir, Menisküs Neden Yırtılır, Menisküs yırtığı sonucu ne gibi belirtiler ortaya çıkar, menisküs ameliyatı nasıl yapılır tüm bu sorularınızın cevaplarını Op. Dr. Gökçe Mık cevaplandırdı.

Röportaj: Serpil Dokurel

1- Menisküs nedir?

Diz eklemini üç kemik oluşturur; Uyluk Kemiği, Kaval Kemiği, Diz Kapağı.
Menisküsler Uyluk ve Kaval kemiğinin arasında şok emici görev yapan iki adet hilal şekline benzeyen kartilaj parçalarıdır. Her bir dizde iç ve dış menisküs olarak iki adet bulunur. Sert ve aynı zamanda elastik yapıdadır. Tampon görevi görerek eklemin stabil durmasına yardımcı olurlar. 

1- Menisküs Neden Yırtılır?

Çeşitli sebeplerle yırtıklar oluşabilir;  Genellikle dizin dönmesi veya burkulması sonucu oluşmaktadır. Ayağın sabit kalıp dönmediği, ama vücudun döndüğü durumlarda, ağırlık kaldırmada ve sportif aktiviteler sırasında da sıklıkla oluşabilmektedir.

Yaşlandıkça da yıpranmaya bağlı olarak menisküs yırtıkları oluşabilir. 

Op. Dr. Gökçe Mık

2.    Menisküs Yırtılması Sonrasında Ne Gibi Belirtiler Oluşmaktadır?

Menisküs yırtığının derecesine göre çeşitli belirtiler görülür; 
Küçük Yırtıklarda; Hafif bir ağrı ve şişlik görülür ve genellikle bu belirtiler 2-3 haftada kaybolur.
Orta Derece Yırtıklarda; Dizin orta noktasında veya yanlarında ağrı hissedilir. Şişlik 2-3 gün içinde artar. Dizde hareket kısıtlılığı oluşur. Ama genellikle hasta yürüyebilir. Çömelme ile veya dizin döndürülmesiyle ani ve batıcı bir ağrı meydana gelebilir. Bu semptomlar 1-2 hafta içinde kaybolabilir. Ancak dize yüklenme ile tekrar geri gelebilir. Tedavi edilmezse yıllar içinde tekrarlayan ağrılara neden olur.

İleri Derece Yırtıklarda ; Menisküs’ün yırtılan kısmı eklem içine doğru döner. Bu durum dizde kilitlenmeye ve takılmaya neden olur. Diz tamamen düz hale getirilemeyebilir. Dizde boşalma hissi oluşur. Şişlik ve hareket kısıtlılığı 2-3 gün içinde oluşur. 
Yaşlanmayla oluşan yıpranmaya bağlı yırtıklarda ise; hastalar neyin yırtığa sebep olduğunu genellikle hatırlamazlar. Şikayetler direkt olarak merdiven inmede veya çömelme esnasında oluşan ağrı ile belirtilir. Zaman zaman şişmeler de oluşabilir.

3. Menisküs Yırtıklarında Tedavi Nasıl Olmalıdır?

Menisküs yırtıklarının tedavisi birçok faktöre bağlıdır. Bunlar; Yırtığın tipi, derecesi ve nerede olduğudur. Hastanın yaşı ve aktivite derecesi de tedaviyi etkileyen unsurlardır. 
Tedavide öncelikle istirahat, buz tatbiki, dizlik kullanımı, daha sonraki aşamalarda ise fizik tedavi ve sonrasında artroskopik menisküs cerrahisi uygulanır. 

4.Menisküs ameliyatı nasıl yapılır?

Menisküs ameliyatlatır günümüz teknolojisinde kapalı yöntemle yapılmaktadır. Artroskopik Cerrahi dediğimiz bu yöntemde, diz eklemine iki tane delikten girilir, kalemden daha ince bir video kamera ile diz ekleminin içi görüntülenir ve muayenesi yapılır.
Diğer delikten de özel aletlerle girilerek menisküs yırtığı, türüne göre, dikilir ya da yırtık kısım çıkarılır. Hiç kanama olmadan yapılan bu ameliyatta, açılmış olan bu iki delik birer dikişle kapatılır. 

Menisküs Ameliyatının Ne gibi Riskleri Vardır?

 Genellikle risk seviyesi düşük ameliyat grubundadır. Hasta ameliyat sonrası süreçte doktorunun tavsiyelerine uyarsa risk ortadan kaldırılır. 

Menisküs Ameliyatı Sonrası Hasta Kaç gün Dinlenmelidir?

Hasta, ameliyat olduğu gün ayağa kalkar ve tam yük vererek yürüyebilir. Ertesi gün taburcu olur, evine döner. 1-2 hafta dinlenmesi yeterlidir. Sportif faaliyetlere 1-1.5 ay sonrası dönebilir.
Menisküs Ameliyatı Sonrasında Hasta Eğer Çalışıyorsa Kaç Günlük Rapor Gerekmektedir? 
Hasta eğer ofis ortamında çalışıyorsa 1-2 hafta, ağır işlerde çalışıyorsa 4-6 hafta rapor gerekecektir.

5. Menisküs Yırtığı Sonrası Tek Çare Ameliyat mıdır?

Hayır. Yırtığın derecesine göre tedavide öncelikle istirahat, buz tatbiki, dizlik kullanımı, daha sonraki aşamalarda ise fizik tedavi ve sonrasında artroskopik menisküs cerrahisi uygulanır. 

6. Menisküs Yırtığı Sonrası Ameliyat Olunmazsa Ne Olur?

Menisküs yırtığı ilerleyip, yırtık diz eklemi kıkırdağına zarar vermeye başlar ve kıkırdakta geri dönüşü olmayan hasar oluşturabilir. 

7. Menisküs Ameliyatı Lazerle mi Yapılıyor?

 Lazer, menisküs ameliyatında kullanılan bir teknoloji değildir. Fakat radyofrekans aletiyle dokuya temas etmeden, dokuları küçülten bir işlem yapılmasının yararı olur ve bu işlem menisküs ameliyatında kullanılabilir.