Plastik poşet yasağının öncüsü: Bangladeş

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Avrupa Birliği mevzuatına uyum çalışmaları kapsamında hazırlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği doğrultusunda bilinçli tüketici ile çevre sağlığının korunması amacıyla Türkiye'de 1 Ocak 2019'dan itibaren ücretli plastik torba uygulamasına geçildi.

Dünyada birçok ülkede yürürlükte olan plastik poşet uygulamasının öncüsü 2002 yılında naylon poşet yasağını başlatan Bangladeş olarak biliniyor.

Özellikle muson döneminde kanalizasyon sistemlerini tıkayarak biriken suların sele yol açması sebebiyle ülkede başlatılan yasak, daha sonra çeşitli ülkelerde de uygulanmaya başladı. Bazı ülkelerde plastik poşet kullanımı tamamen ya da kısmi olarak yasaklanırken, bazı ülkelerde de kullanımı azaltmak için ücretli poşet uygulamasına geçildi. 

Bangladeş, plastik poşet yasağının ilk uygulandığı yer olmasına rağmen yasak yeteri kadar denetlenmediği için ince plastik poşetler halen birçok iş yerinde kullanılıyor. Kolluk kuvvetleri bazı dönemlerde pazar yerleri ya da dükkanlara baskınlar düzenleyerek plastik poşet kullanan esnafa yönetmelik çerçevesinde idari para cezası uyguluyor.

Petrol bazlı polietilen maddeden üretilen, atık haline geldiğinde ekosistemdeki canlılara ve doğaya zarar veren plastik poşetlerin yerine birçok iş yerinde bez ve kâğıt poşetler satılıyor. Bangladeş'teki esnaf, yasağa etkin şekilde uyulmamasını denetimlerin yanı sıra maddi imkansızlıklara, bez ve kâğıt poşetlerin de sızdırma yapmasına bağlıyor.

BANGLADEÅž'TE YAÅžAM

Güney Asya ülkesi Bangladeş, yaklaşık 170 milyon nüfusuyla dünyanın en kalabalık nüfusa sahip ülkeleri arasında yer alıyor. Tropik yağmur ormanları, deniz kıyıları, çay bahçeleri, pirinç tarlaları ve Bengal kaplanları gibi birçok unsuruyla ilgi çeken ülke, yöresel kıyafetleri, lezzetleri, tatil kentleri, turistik mekanları ile her yıl çok sayıda turiste ev sahipliği yapıyor.

Ulaşımın araba ya da otobüslerden çok tomtom (üç tekerlekli motosiklet) ya da arkasında iki kişilik yolcu koltuğu bulunan rikşalarla (üç tekerli bisiklet) sağlandığı ülkede, yoğun trafikte daha rahat ve uygun ulaşım imkânı sağlayan tom-tom ve rikşalar, turistler tarafından sıklıkla kullanılıyor.

Aynı zamanda birçok giyim ve elektronik mağazasının üretim merkezi konumunda olan ülke, ucuz işçilik dolayısıyla firmalarca tercih ediliyor.

Ülkenin sahil kentlerinde çok sayıda kişi geçimini balıkçılık yaparak sağlıyor. Günlük tüketilen balıkların yanı sıra tuzla her çeşit ve boyutta iki gün güneşte kurutulmuş balıklar da ihraç ediliyor.