Ülkemizde seyrüsefer ruhsat harçlarında tespit edilen önemli ölçüdeki kayıt dışılığın önlenmesi, akaryakıtın ülkeye giriş noktasından itibaren akaryakıt istasyonlarındaki dağıtımının takip edilerek kayıt altına alınması için hazırlanan “Yol Kullanımının ve Emisyonun Vergilendirilmesi” yasa tasarısı Cumhuriyet Meclisi’nin Ekonomi Maliye Bütçe ve Plan Komitesi’nde görüşülmeyi bekliyor.
Tasarı, 28 Şubat 2017’de Cumhuriyet Meclis’ine sunuldu ve ivediliği alındı.
Yasa tasarısı içerisinde, elektronik yöntemler ve yazılım programları kullanılmasına olanak sağlanırken, motorlu araçların seyrüsefer ruhsat harcı, araç sigortası, egzoz emisyon ölçüm testi ve araç muayenesine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği ise akaryakıt alımı sırasında denetlenecek.
Böylece hem akaryakıtın, hem de araçlar üzerinden alınan diğer harç ve vergilerin kontrolünün sağlanması amacıyla yol kullanımının ve emisyonun vergilendirilmesi sağlanacak.
Yasa tasarısında, yol kullanımı ve emisyon vergisine akaryakıt istasyonlarında pompalar ve akaryakıt kullanan motorlu araçlar üzerine monte edilen taşıt tanıma ve akaryakıt kullanım tespit sistemleri ile tespit edilmesi hususu ile Bakanlar Kurulu’nun bu sistemlerin ithali, satışı, montajı, kullanımı ve denetimine ilişkin usul ve esaslarını bir tüzükle belirleme yetkisini de düzenliyor.
Bu yasanın yürürlüğe girdiği tarihte geçerli ruhsatı bulunan ve ruhsat harcı ödenmiş olan tüketicilere, Gelir ve Vergi Dairesi’ne dilekçe ile başvurmaları halinde, seyrüsefer ruhsat harcının kalan aylar için hesaplanan miktarı yüzde 20 (Yüzde yirmi) oranında faiziyle birlikte iade edilecek.
Yasa tasarısında, yol kullanımı ve emisyon vergisinin, akaryakıt satışı karşılığında alınan bedel üzerinden Gelir ve Vergi Dairesi tarafından hesaplanacağı yazıyor.
Bakanlar Kurulu’na yüzde 16’ya kadar artırma yetkisi
Yol Kullanım ve Emisyon Vergisinin Oranı maddesinde yol kullanımı ve emisyon vergisi için akaryakıtın katma değer vergisi hariç, nihai satış bedeli üzerinden uygulanacak oran, yüzde 8 (yüzde sekiz) olarak hesaplandı.
Tasarıda Bakanlar Kurulu, ekonomik ve sosyal durumu gözeterek yukarıda belirtilen oranı gerekli gördüğü hallerde, yüzde 16’ya (yüzde on altı) kadar artırmaya veya yüzde 1’e (yüzde bir) kadar indirmeye ve motorlu taşıtların veya kullanılan akaryakıtın türüne ve kullanım amaçlarına göre farklı oranlar belirlemeye yetkili kılıyor.
Maliye’ye beyannamenin içeriğini değiştirme hakkı tanınıyor
Yasa tasarısında Akaryakıt (Depolama, Nakliye ve Satış) Yasası uyarınca akaryakıt ithal etme iznine sahip ve ana depo konumunda olup tüketicilere belirlenen fiyatlar dahilinde satış yapan şirketler her takvim ayında yasa tasarısının 6’ncı maddesinin (4)’üncü fıkrasında belirlenen nihai satış bedeli üzerinden elde ettikleri yol kullanımı ve emisyon vergisi aylık toplamını, takip eden ayın onuncu gününe kadar Gelir ve Vergi Dairesi’ne beyan edip ödemekle yükümlü kılınıyor.
Belirtilen süre içerisinde beyan edilip ödenmeyen yol kullanımı ve emisyon vergisi “Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası” kuralları uyarınca gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecek. Ayrıca, Maliye işleri ile ilgili bakanlık gerekli görüldüğünde beyannamenin içeriğini değiştirmeye yetkili kılınıyor.
Taşıt depolarına ve akaryakıt pompalarına çip takılacak
Yasa tasarısında “Yol Kullanımı ve Emisyon Vergisinin Denetlenmesini Sağlayan Elektronik Araçlara İlişkin Kurallar” yer alıyor.
Yol Kullanımı ve Emisyon Vergisi, verginin ödenmesinin güvenlik altına alınması maksatları bakımından, akaryakıt istasyonlarında pompalar ve akaryakıt kullanan motorlu araçlar üzerine monte edilen taşıt tanıma ve akaryakıt kullanım tespit sistemleri vasıtası ile denetleneceği ifade ediliyor.
Yasa tasarısının dördüncü kısmında Bakanlar Kurulu’nu, taşıt tanıma ve akaryakıt kullanım tespit sistemlerinin ithali, satışı, montajı, kullanımı ve denetimine ilişkin usul ve esasları düzenleyen ve Resmi Gazete’de yayımlanacak bir Tüzük yapmaya yetkili kılıyor.
Taşıt tanıma ve akaryakıt kullanım sistemlerini kullanmak zorunluluğuna uymayan yükümlülere ise uymadıkları her bir işlem için asgari ücretin dörtte biri miktarında özel usulsüzlük cezası uygulanacağı belirtiliyor.
Uymayanlara vergi cezası olacak
Yasa tasarısının beşinci kısmında belirtilen zorunlulukların ve yükümlülüklerin gerektiği gibi ve zamanında yerine getirilmemesi ve bu sebeple yol kullanımı ve emisyon vergisi miktarının tamamen veya kısmen kayba uğratılması durumunda Gelir ve Vergi Dairesi tarafından yol kullanımı ve emisyonu vergisi yükümlüleri hakkında, Vergi Usul Yasası’nda düzenlenen vergi cezası kuralları uygulanacak.
Seyrüseferini ödeyenlere iade
Yasa tasarısının yürürlüğe girdiği tarihte geçerlilik süresi dolmayan ruhsat sahibi ve ruhsat harcı ödenmiş olan tüketicilere, bu Yasa’nın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde Gelir ve Vergi Dairesi’ne dilekçe ile başvurmaları durumunda, seyrüsefer ruhsat harcının kalan aylar için hesaplanan miktar yüzde 20 (yüzde yirmi) oranında faiziyle birlikte iade edilecek.
Ancak, iade edilecek miktarın saptanmasında ay kesirlerinin dikkate alınmayacağı yazıyor.
Yasa tasarısı komiteden ve Cumhuriyet Meclisi’nden geçip Cumhurbaşkanı’nın onayına sunulup kabul görmesi halinde yürürlüğe girecek.
Yasa tasarısında neler var?
* Yasa ile birlikte ülkedeki büyük akaryakıt kaçağının önüne geçilmesi hedefleniyor.
* Hedef, elektronik sistemle kayıt yapılarak, akaryakıtın ülkeye girişinden tüketimine kadarki tüm aşamalarını takip edilmesi amaçlanıyor.
* Yeni yasa ile yakıt kaçağı engellenirken, bürokratik işlemler de vatandaşın önünden kaldırılması amaçlanıyor.
* Yasa tasarısı yeni teknolojinin kullanımına fırsat doğuruyor.
* Yasa tasarısının yasallaşması halinde seyrüsefer çıkarma ortadan kalkacak.
* Ülkede akaryakıt ile işleyen her şeye çip takılacak. Her araca, benzin istasyonlarına ve seyyar tanker pompalarına çip takılacak.
* Yasanın geçmesi ile birlikte hayat bulması dört ile altı ay sürebilecek.
* Yeni yasanın yürürlüğe girmesiyle araç sahiplerinin ödeyeceği rakamlar seyrüseferlere ödedikleri miktarı geçmeyecek.
* Yolu çok kullanan, daha fazla zarar verenden daha fazla vergi öngörülüyor.
* Yasanın geçmesi ile birlikte seyrüsefer ödeyenlere belirli bir oran geri iade yapılıyor.
* Yeni tasarıda akaryakıta yüzde bir ile sekiz arasında bir artış maddesi yer alıyor. İlk etapta yüzde biri aşan bir zam öngörülüyor.
* Her aracın akaryakıt girişine ve akaryakıt istasyonlarındaki pompalara bir çip takılacak.
* Araçlar akaryakıt istasyonuna gidince, akaryakıt girişindeki çip ile istasyondaki pompalar arasında çip karşı karşıya geldiğinde bilgiler anında sisteme düşecek. Aracın muayenesi, sigortasını ödeyip ödemediği belli olacak.
* Herkesin cep telefonlarına “gelecek ay muayene tarihinizdir veya sigortanız bitmek üzeredir” diye bilgilendirme yapılabilecek.
* Akaryakıtı eskiden tamamen vergisiz alanlar, şimdi bu vergileri ödeyecek.
* Sanayi, tarım, turizm, toplu taşımacılık, kiralık araçlar, engelliler geri iade alacaklar. Geri iade, bir ay içerisinde kullandıkları mazotu, ikinci ay almaya başladıklarında ödedikleri vergi o rakamdan düşülecek.
* Mükellefiyetlerini yerine getirmeyen akaryakıt alamayacak.
* Güneyden kuzeye geçecek olanlar veya Türkiye’den gelen araçlar ülkeye girişte belli bir ücret ile kendilerine kredi kartı gibi bir kart verilecek. Bu kart ile benzinciye gittiği zaman kartı pompaya okutulacak. Akaryakıtını alacak ve ülkeden ayrılacak.
* Seyrüseferden muaf olan araçlar ve evinde ısınmasını akaryakıt ile yapanlar bu sistemde her şeyi ödeyeceğini ancak bir sonraki ayın ödedikleri vergi hakkını akaryakıt olarak alacak.
* Sanayiden evlerde kullanılan depolara kadar, her şey çipli olacak.
* Tarlalara mobil çipli akaryakıt depoları kurulacak.
* Araçlara takılacak çipin sökülmesi durumunda ve yeni uygulamadan kurtulmaya çalışması halinde hemen sisteme sinyal gelecek. Cezası ise büyük olacak.
Yorum Yazın