İspanya’daki Ulusal Onkolojik Araştırmalar Merkezi’nden doktor Manuel Serrano, ‘Yaşlanma Emareleri’ adlı yeni yayımlanan araştırmayı yapan doktorlardan biri. Uzmanlar yıllar geçtikçe vücudumuzda yaşanan başlıca süreçleri listeledi.
- Â
Â
'YaÅŸlanma Emareleri' adlı araÅŸtırmayı yapan doktorlardan biri olan Ulusal Onkolojik AraÅŸtırmalar Merkezi’nden doktor Manuel Serrano, "Biyolojik anlamda, yaÅŸlandıkça daha iyiye giden hiçbir ÅŸey bilmiyorum" deÄŸerlendirmesini yaptı. Serrano BBC'ye yaptığı açıklamada, "Bunlar kaçınılmaz faktörler. YaÅŸam biçimi ve genetiÄŸe baÄŸlı olarak bazı insanlarda daha çok, bazılarında da daha az görünür oluyor. Ama mutlaka yaÅŸanıyor" dedi. - Â
Â
BBC Türkçe'de yer alan haberde, aralarında insanların da bulunduÄŸu memeli canlılarda yaÅŸlanma emaresi olarak kabul edilen dokuz faktör şunlar... - Â
1. DNA'daki hasar birikiyor
DNA’mız hücreler arasında iletilen genetik kodumuz. YaÅŸlanmayla birlikte iletim sürecindeki hatalar artıyor. Ve bu hatalar hücrelerde birikiyor. Genetik istikrarsızlık, kök hücrelere zarar verebiliyor. Hatalar biriktikçe, kanserli hücrelere bile dönüşebiliyor. - Â
2. Kromozomlar yıpranıyor
DNA zincirlerimizin ucunda kromozomlarımızı koruyan kapak gibi yapılar var. Tıpkı, ayakkabı bağının ucundaki plastik koruyucular gibi.ÂBunlara telomer deniyor. YaÅŸlandıkça bunlar yıpranıyor ve kromozomlar korumalarını kaybediyor. Bu da yanlış bir ÅŸekilde kopyalanmaları anlamına geliyor ve sorunlara yol açabiliyor.
- Â
3. Hücre davranışları etkileniyor
Vücutlarımızda DNA ifadesi adı verilen bir süreç yaÅŸanıyor. Bu süreçte belirli bir hücredeki binlerce gen, hücrenin ne yapacağını belirliyor. ÖrneÄŸin hücrenin, bir deri hücresi mi yoksa bir beyin hücresi mi olacağı böylelikle belirleniyor. Zaman ve yaÅŸam biçimimiz bu talimatların nasıl verildiÄŸini etkiliyor. Bu nedenle hücreler yapmaları gerekenden farklı davranabiliyorlar. - Â
4. Hücre yenileme kapasitemizi yitiriyoruz
Hücrelerimizdeki hasarlı unsurların birikmesini önlemek için, vücutlarımız sürekli olarak hücre stoÄŸunu yenileme kapasitesine sahip. Ancak bu kapasite yaÅŸlandıkça azalıyor. Daha sonra hücreler iÅŸe yaramayan ya da toksik proteinleri biriktirmeye baÅŸlıyor. Bunların bazıları Alzheimer ve Parkinson hastalıklarıyla ve kataraktla iliÅŸkilendiriliyor. - Â
5. Hücre metabolizması kontrolü yitiriyor
Zamanla hücreler, yağ ve şeker gibi maddeleri işleme kapasitelerini kaybediyor. Hücrelerin alınan besinleri düzgün bir şekilde metabolize etme yeteneği ortadan kaybolunca, şeker hastalığı gibi hastalıklar ortaya çıkabiliyor. Daha yaşlı vücutlar artık yenilen her şeyi işleyemiyor.
- Â
6. Mitokondrilerin faaliyeti duruyor
Mitokondri, hücrelere enerji sağlıyor, ancak yıllar geçtikçe etkinliklerini kaybediyorlar. Mitokondrilerin iyi çalışmaması DNA'ya zarar veriyor. Bazı çalışmalarda, mitokondri faaliyetini tamir etmenin, memelilerde ömrü uzattığı sonucuna varıldı.
- Â
7. Hücreler zombiye dönüşüyor
Bir hücre aşırı hasar görünce, diğer hasarlı hücrelerin üremesini önleyen bir araç olma özelliğini kaybediyor. Bölünmeye devam ediyor, ancak ölmüyor.
- Â
8. Kök hücrelerin enerjisi bitiyor
Yenilenme potansiyelindeki azalış, yaşlanmanın en karakteristik unsurlarından biri. Kök hücreler yoruluyor ve yenilenme fonksiyonlarını kaybediyorlar.
- Â
9. Hücrelerin birbirleriyle iletişimi sona eriyor
Hücreler sürekli birbirleriyle iletiÅŸim halinde, ancak bu kapasite zamanla azalıyor. Bu da iltihaplanmada artışa yol açıyor ve "diyaloÄŸun" önündeki sorunları büyütüyor.Â
Yorum Yazın