C Vitamini Hava Kirliliğine Karşı Umut Veriyor: Akciğerlerde Hücresel Hasarı Azaltabilir

Yaygın olarak kullanılan C vitamininin, hava kirliliğinin akciğerler üzerindeki zararlı etkilerine karşı koruyucu bir rol oynayabileceği belirlendi. Sidney Teknoloji Üniversitesi (UTS) liderliğinde yürütülen yeni bir araştırma, yüksek doz C vitamini alımının PM2.5 olarak adlandırılan ince partiküllerin neden olduğu hücresel hasarı azaltabileceğini ortaya koydu.

PM2.5 kirleticileri; yoğun trafik, orman yangınları ve toz fırtınaları gibi kaynaklardan yayılan, mikrometre boyutunda parçacıklar olarak biliniyor. Bu partiküllerin astım, solunum yolu hastalıkları ve akciğer kanseriyle ilişkili olduğu uzun süredir bilimsel çalışmalarda dile getiriliyor.

Araştırma kapsamında bilim insanları, C vitamininin etkilerini incelemek amacıyla fareler ve laboratuvar ortamında yetiştirilen insan dokuları üzerinde deneyler gerçekleştirdi. Elde edilen bulgular, C vitamininin hava kirliliğinin neden olduğu temel hücre hasarlarına karşı belirgin bir koruma sağladığını gösterdi.

Çalışmada, C vitamininin özellikle hücrelerin enerji üretiminden sorumlu olan mitokondrilerin kaybını azalttığı, iltihaplanmayı baskıladığı ve oksidatif stres kaynaklı hücresel bozulmaları engellediği gözlemlendi. Araştırmacılar, vitaminin güçlü antioksidan özelliklerinin bu koruyucu etkiye katkı sağladığını belirtti.

Araştırmanın yazarlarından UTS lisansüstü öğrencisi Xu Bai, yayımlanan makalede antioksidan C vitamini takviyesinin düşük seviyeli PM2.5 maruziyetinin olumsuz etkilerini hafifletmede etkili olduğunu ve bu durumun risk altındaki bireyler için değerlendirilebileceğini ifade etti.

Bununla birlikte uzmanlar, elde edilen sonuçların laboratuvar koşullarına dayandığını ve gerçek yaşam koşullarında benzer etkinin ne ölçüde sağlanacağının belirlenmesi için daha kapsamlı insan çalışmalarına ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Kullanılan kirlilik düzeyleri ve vitamin dozlarının, günlük hayattaki maruziyetleri birebir yansıtmayabileceği kaydedildi.

Moleküler biyolog Brian Oliver ise çalışmanın, izin verilen üst sınırlara yakın C vitamini alımının potansiyel faydalarına işaret ettiğini ancak yanlış dozajın risk oluşturabileceğini belirtti. Oliver, takviye kullanımının mutlaka hekim kontrolünde yapılması gerektiği uyarısında bulundu.

Araştırmacılar, C vitamininin destekleyici bir önlem olarak öne çıkabileceğini kabul etmekle birlikte, hava kirliliğiyle mücadelede asıl çözümün çevresel önlemler ve solunan hava kalitesinin iyileştirilmesi olduğunun altını çizdi.