Dünya çapında bilim skandalı ortaya çıktı

MotherJones’da yer alan habere göre dünyanın dört bir yanındaki 18 haber ajansının muhabirleriyle işbirliği yapan Alman gazetesi Süddeutsche Zeitung, dünyanın en önde gelen sözde bilimsel yayıncılık platformlarından beş tanesinde yayımlanan 175.000 bilimsel makaleyi inceledi. Sonuç? Bu iş birliği, dünya çapında yaklaşık 400.000 bilim insanının 2013 yılından beri bu dergilerde makale yayımladığını ortaya koydu.

Bu tür istismarcı yayıncılar bireysel bilim insanlarını e-posta yoluyla buluyor ve makalelerini hızlı ve sık bir frekansta yayınlanmak için yüksek ücretler alırlar ve böylece uluslararası hakemli dergi standartlarından vazgeçerler.

Bu sahte bilimsel dergilerden bazıları, aynı zamanda ilaç şirketlerinin çalışanları üzerinden yayın yapmaktadır. ICIJ (Uluslararası Soruşturmacı Gazetecilik Konsorsiyumu) yaptığı açıklamada, “Hakemli veya editöryal komitelerin makalelerin gözden geçirilme problemine ek olarak, şirketler, ilaç ve diğer şirketlerin çalışanlarının yanı sıra tartışmalı teorileri teşvik eden iklim değişikliği şüphecilerinin de çalışmalarını yayınlamak için, ücret karşılığında talep ediyorlar” ifadesini kullandı.

DEŞİFRE EDİLDİ
Örneğin, Fransız gazetesi LeMonde, görünüşte hiçbir yerden referans almayan  bir çalışma ortaya çıkardı. Bir vakada, Integratif Onkoloji Dergisi’nde yer alan bir makalede, klinik çalışmayla, arı kovanlarının birlikte yapışık kalmasını sağlamak için arıların salgıladığı propolis ekstresinin kolorektal kanserin tedavisinde kemoterapiden daha etkili olduğu anlatılan çalışmanın sahte ve yazarları olmayan bir araştırma merkeziyle bağlantılı olduğu LeMonde tarafından deşifre edildi.

The India Express’e göre OMICS, adlı yayıncı şu anda Federal Ticaret Komisyonu tarafından dolandırıcılık konusunda soruşturma altında ulunuyor. The India Express ayrıca, Hindistan’daki 300’den fazla istismarcı yayıncının, makale başına 30 ile 1.800 ABD doları arasında ücret aldığını tespit etti. Üniversiteler ve araştırma enstitüleri, bilim insanlarını bu yayıncılardan uzak durma konusunda uyarsa da, geniş boyutta yayılmaları ve hızlı büyümeleri yüzünden şaşkın durumdalar.

Yayımlanan rapora göre, Süddeutsche Zeitung ve Alman yayıncılarından NDR ve WDR’ın, bu istismarcı dergilerde sadece 5.000’den fazla Alman bilim insanın makale yayımladığını ortaya çıkarması, bilimin güvenirliğini tehlikede olduğu söyleyen, fizyoloji ya da tıp alanında 1998 Nobel Ödülü’nü kazanan Ferid Murad gibi bilim insanlarını hayal kırıklığına uğrattı.

2014 yılında Nobel Kimya Ödülünü kazanan Stefan Hell, ICIJ’e, istismarcı yayıncılık yoluyla yaratılan bu sözde bilimin, diğer Nobel ödüllerine layık görülen adayların ve araştırma gruplarının duygularını yansıtan bir eylem yapmasını gerektirecek bir konu olduğunu  söylüyor: “Eğer bunun arkasında bir sistem varsa ve bundan sadece kandırmak değil aynı zamanda faydalanan insanlar varsa o zaman bu yayınlar kapatılmak zorunda” diyor.